12 điều không thể và có thể trong cuộc sống

[Triplec]

Anh Độc hành thân mến,

Anh đã hiểu sai ý của Triplec khi trích dẫn câu nói "Làm người tốt thì không phải xin phép" rồi. Câu nói ấy được trích ra trong một câu chuyện kể về một cậu bé trai xin phép mẹ để làm một việc tốt cho bạn và người mẹ đã dậy con trai như vậy. Và cuối cùng, sau câu trích dẫn Triplec có nói thêm rằng "Gia đình chúng ta chắc sẽ không bao giờ phản đối khi ta làm người tốt". Tất cả để nói về phản ứng của gia đình khi có một người thân trong gia đình làm điều tốt và "không phải xin phép" ở đây là không phải xin phép những người trong gia đình. Đó là một cách giáo dục con cái mà Triplec rất ấn tượng và nghĩ rằng mình cũng chịu ảnh hưởng trong giáo dục các con mình. Tạo cho con cái thói quen độc lập suy nghĩ, quyết định và đặc biệt cho con hiểu làm được điều tốt cho người khác thì không nên chần chừ. Còn để cho con trẻ có thể biết được thế nào là tốt, thế nào là không tốt đó là trách nhiệm của người làm cha mẹ (và nhà trường). Với ý nghĩa của câu trích dẫn của Triplec, trong một ngữ cảnh như vậy thì các ví dụ mà anh đưa ra, từ các bài báo hay từ kinh nghiệm của bản thân anh, là không phù hợp.

Về nội hàm của khái niệm người tốt, như mọi khái niệm thuộc phạm trù đạo đức khác, nó rất... trừu tượng, không phải như "1 + 1 = 2". Mặc dù vậy, nó cũng có những quy chuẩn xã hội nhất định: những hành vi, những cách ứng xử như thế nào được coi là tốt; những hành vi, những cách ứng xử như thế nào được coi là chưa tốt. Trong phạm vi thảo luận của chủ đề này, các anh chị em trong diễn đàn thảo luận về vấn đề vô cảm và có ý kiến nói về việc làm người tốt thật khó, tức sống sao cho khỏi bị coi là người vô cảm thật là khó. Vì vậy, khái niệm người tốt trong phạm vi thảo luận ở đây, tự trong thảo luận của mọi người đã thu hẹp nó về nghĩa làm người tốt là người không vô cảm. Tất nhiên, làm người tốt không chỉ có vậy.

Triplec rất tán đồng với quan điểm của Yeu100C, người tốt là người sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và với xã hội và luôn đúng mực trong mọi hành động của mình. Còn hành đông như thế nào để được coi là đúng mực thì nó phụ thuộc vào nhận thức và nền tảng giáo dục của mỗi người. Triplec nhớ cách đây mấy tháng báo chí có viết về vụ một cô gái bị bọn cướp chặt đứt cổ tay khi đang đi trên một đoạn đường khá vắng vẻ ở thành phố HCM, trời thì tối. Báo chí nói về việc có nhiều người chạy xe qua, cả ô tô xe máy, thấy cô gái bị thương, đang quỳ bên đường mà không có một động thái gì. Báo chí đã nói và phê phán những con nguời vô cảm đó. Tất nhiên những người bị coi là vô cảm đó chắc đa phần đều có những biện minh cho mình. Người đời chắc cũng không nỡ trách nếu trong số những con người đang vội vã bỏ qua cô gái đáng thương đó có một người con đang vội về đưa mẹ đi cấp cứu hay một người chồng có vợ ở nhà đang đau đẻ chờ chồng về để đưa đi bệnh viện hay một người bố đang vội vã phóng xe về vì ở nhà báo đứa con nhỏ học tiểu học mọi hôm vẫn tự về nhà từ cuối giờ chiều mà nay vẫn chưa thấy đâu... Hành động bỏ qua cô gái bị thương của những người đó vẫn có thể được xã hội chấp nhận, được coi là đúng mực xét trong hoàn cảnh của họ khi ấy và trong bối cảnh trên đường vẫn còn những con người, những xe cộ khác vẫn đang ngược xuôi mà không phải ai trong số đó cũng có việc khẩn cấp phải về ngay. Cũng trong câu chuyện về cô gái bị chém đứt cổ tay đó báo chí cũng kể có một người thanh niên đã dừng xe lại định giúp cô gái, sau đó đã bị bọn cướp quây lại định tấn công và người thanh niên đó đã phải phóng xe chạy đi (để báo công an hay dân phòng gần đó). Hẳn tất cả mọi người đọc tin đó đều cho là người thanh niên đó là người tốt và không ai cho rằng việc người thanh niên phóng xe chạy đi sau đó là vô cảm với cô gái.

Như Triplec đã nói trong buổi trước, sẽ không bao giờ hết những người vô cảm và không bao giờ hết lý do để khiến người ta trở nên vô cảm hay biện minh cho sự vô cảm của mình. Tuy nhiên, từ những trải nghiệm của cá nhân, từ những gì đã nhận được từ những người tốt mà mình may mắn được gặp trong đời, Triplec nghĩ mình sẽ cố gắng để trái tim mình không chai sạn, không dửng dưng với những hoàn cảnh không may mắn quanh mình. Báo chí nói nhiều về sự vô cảm, về những con người vô cảm, về cái giá phải trả cho việc làm người tốt. Tuy nhiên báo chí cũng nêu rất nhiều những tấm gương người tốt, việc tốt. Thậm chí ngay cả khi báo chí không tôn vinh thì quanh ta vẫn có rất nhiều những tấm gương, những con người như vậy. Đó là điều Triplec vẫn lấy để động viên mình, để không bị những bài báo giật gân làm mình có cái nhìn tiêu cực và có thái độ tiêu cực đối với những con người và xã hội xung quanh.

Làm người tốt thật khó nhưng Triplec tin rằng đó là cái đích mà mỗi người luôn muốn hướng tới tự trong tâm.

Triplec 11.4.2012