Bài 1 đến 10/23

Chủ đề: Bàn Về Thơ Đường

Hybrid View

  1. #1
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    2. HỒ XUÂN HƯƠNG


    ĐÁNH ĐU

    Tám cột khen ai khéo khéo trồng
    Người thì lên đánh kẻ ngồi trông
    Trai đu gối hạc khom khom cật
    Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng
    Bốn mảnh quần hồng bay phất phới
    Hai hàng chân ngọc duỗi song song
    Chơi xuân ai biết xuân chăng tá
    Cột nhổ đi rồi lỗ bỏ không

    Hồ xuân Hương


    Phân tích:

    Chúng ta nhận thấy bài thơ này bị phạm lỗi Đại Vận.
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  2. #2
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    ĐÈO BA DỘI

    Một đèo một đèo lại một đèo
    Khen ai khéo tạc cảnh cheo leo
    Cửa son đỏ loét tùm hum nóc
    Hòn đá xanh rì lún phún rêu
    Lắt lẻo cành thông cơn gió thốc
    Đầm đìa lá liễu giọt sương gieo
    Hiền nhân quân tử ai là chẳng
    Mỏi gối chồn chân vẫn muốn trèo

    Hồ xuân Hương


    Bài thơ này bị thất niêm, nhưng người đời sau không dám nói lên sự thật mà nói thác ra rằng đó là bài thơ phá cách.
    Đã là luật thì không có phá. Chỉ có làm sai mà không kiểm lại trước khi lưu hành.

    Sách dạy: dù cho đó là danh gia thi sĩ, nhưng chúng ta không thể lấy cái sai của họ mà làm gương bắt chước theo.
    Cũng như chúng ta không thể bẻ cong ngòi bút mà viết sách nói trái đất hình vuông !
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  3. #3
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    CẢNH THU

    Thánh thót tầu tiêu mấy hạt mưa
    Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ
    Xanh um cổ thụ tròn xoe tán
    Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ
    Bầu dốc giang sơn say chấp rượu
    Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ
    Ơ hay cảnh cũng ưa người nhỉ
    Ai thấy ai mà chẳng ngẩn ngơ

    Hồ xuân Hương


    Thơ của Bà Hồ Xuân Hương có nhiều bài bị lỗi điệp ngữ, ngoại trừ những bài cố ý dùng kỹ thuật điệp ngữ pháp.
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  4. #4
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    3. BÀ HUYỆN THANH QUAN


    QUA ĐÈO NGANG

    Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
    Cỏ cây chen đá lá chen hoa
    Lom khom dưới núi tiều vài chú
    Lác đác bên sông rợ mấy nhà
    Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
    Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
    Dừng chân ngoảnh lại trời non nước
    Một mảnh tình riêng ta với ta

    Bà Huyện Thanh Quan


    Bài thơ này bị lỗi Tiểu Vận.
    Bà Huyện Thanh Quan được tiếng là người rất nghiêm khắc về luật thơ, nhất là chữ thứ 5 của mỗi câu. Nhưng Bà lại không tránh được chỗ này, chữ ta (chữ thứ 5 câu 8) sai luật làm thất niêm với chữ bóng, chữ thứ 5 câu 1 (vì trắc và bằng không niêm với nhau được - theo phép niêm thì câu 1 niêm với câu 8).

    Sách dạy: dù cho đó là danh gia thi sĩ nhưng chúng ta không thể lấy cái sai của họ để làm gương mà bắt chước theo.
    Cũng như chúng ta không thể nói trái đất hình vuông !!!
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  5. #5
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    THĂNG LONG THÀNH HOÀI CỔ

    Tạo hóa gây chi cuộc hí trường
    Ðến nay thắm thoắt mấy tinh sương
    Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo
    Nền cũ lâu đài bóng tịch dương
    Ðá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt
    Nước còn cau mặt với tang thương
    Ngàn năm gương cũ soi kim cổ
    Cảnh đấy người đây luống đoạn trường

    Bà Huyện Thanh Quan


    Bài thơ này bị lỗi điệp ngữ.
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  6. #6
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    2. BỆNH THƯỢNG VĨ

    Bệnh Thượng Vĩ là bệnh mà 3 chữ sau cùng của 2 liên đứng kề nhau, nghĩa là 3 chữ sau của 4 câu đứng liền nhau, hoặc 4 câu đầu, hoặc 4 câu giữa, hoặc 4 câu cuối. Kỵ nhất là chữ thứ 5. Nếu 3 chữ cuối của 4 câu, nhất là chữ thứ 5, chữ làm thi nhãn cho câu thơ, đồng tự loại, thì câu thơ như chỏng đuôi lên cao. Do đó mà gọi là bệnh Thượng Vĩ, tức là bệnh Chỏng Đuôi.
    Thí dụ:

    KHÓC TRƯƠNG QUỲNH NHƯ

    Trời xanh cao thẳm mấy từng khơi
    Nỡ để duyên ai luống thiệt thòi
    Buồn đốt lò vàng hương nhạt khói
    Sầu nâng chén cúc rượu không hơi
    Lầu tây nguyệt gác mây lồng bóng
    Ải bắc hồng sang bể tuyệt vời
    Một khối chung tình tan mấy mảnh
    Suối vàng ai cũng thấu lòng ai

    Phạm Thái


    VIẾNG THÀNH HUẾ SAU NGÀY ĐÌNH CHIẾN

    Nắng nhạt chiều thu quạ rộn ràng
    Sầu vương lau lách lạnh thành hoang
    Tro tàn thư viện duyên ngao ngán
    Đá nát hoàng cung bước ngỡ ngàng
    Gầy gọ gió sương tùng Thế miếu
    Bẽ bàng trăng nước trúc Hương giang
    Trông vời Thiên mụ mây man mác
    Lơ lửng chuông hôm rụng tiếng vàng

    Tú Xương


    Những chữ ngao ngán, ngỡ ngàng, và Thế miếu, Hương giang tuy không đồng tự loại (một bên là trạng từ một bên là danh từ riêng) nhưng đều là tiếng đôi (từ kép), cho nên đứng sau tiếng Duyên, Bước, Tùng, Trúc, đều là danh từ chung, trở thành bộ ba gây ra bệnh Thượng Vĩ.

    Nếu chữ thứ 5 tức chữ thi nhãn, của Hạm liên và của Cảnh liên không đồng tự loại, thì dù 2 chữ sau của cả 4 câu đều một tự loại cũng không bị bệnh. Thí dụ 4 câu giữa bài Thăng Long Thành Hoài Cổ của Bà Huyện Thanh Quan, nhờ nhãn tự của Hạm liên là danh từ, nhãn tự của Cảnh liên là giời từ, nên tránh được bệnh.

    Bệnh Thượng Vĩ xưa nay thường bị vấp. Trong những tác phẩm lưu truyền của các danh gia, chúng ta thường gặp những bài bị bệnh. Bị bệnh là vì thi nhân muốn cho câu thơ được già dặn hay dùng thực tự làm thi nhãn và quá chú trọng ở nhãn tự, nhiều khi quên nghĩ đến bệnh. Lúc đã nhận thấy lại tiếc chữ vừa ý, không muốn thay đổi.
    Cho nên muốn tránh bệnh Thượng Vĩ, chúng ta nên để ý đến chữ thứ 5 của 4 câu đi liền nhau, đừng cho trùng tự loại.
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

  7. #7
    Silver Member PhotobucketPhotobucketPhotobucketPhotobucket
    Ngày gia nhập
    May 2009
    Bài viết
    1.870
    Thanks
    3.084
    Thanked 2.095 Times in 433 Posts

    Default Ðề: Bàn Về Thơ Đường

    3. BỆNH PHONG YÊU

    Bệnh sanh ra do chữ thứ 2 và chữ thứ 7 trùng thanh độ.
    Thí dụ:
    Để bụng phải đeo điều nhẹ nặng
    Ôm tai mặc quách tiếng chê khen
    (Trần Tế Xương)

    In sáo vẽ cho thằng mặt trắng
    Bẻ cò tính lại cái lương vàng
    (Nguyễn Khuyến)

    Văn tự viết cho thiên hạ giữ
    Tính danh ghi để thế gian coi
    (Quán Vinh)

    Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến
    Giong lèo thây kẻ rắp xuôi ghềnh
    (Hồ Xuân Hương)

    Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà
    Cỏ cây chen đá lá chen hoa
    (Bà Huyện Thanh Quan)

    Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
    Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
    (Bà Huyện Thanh Quan)

    Tạo hóa gây chi cuộc hí trường
    Đến nay thắm thoát mấy tinh sương
    (Bà Huyện Thanh Quan)

    Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
    Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
    (Nguyễn Khuyến)

    Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
    Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
    (Nguyễn Khuyến)

    Bệnh Phong Yêu Hạc Tất trong thơ Thất Ngôn không mấy ai lưu tâm, trừ những người chuộng thanh vận, vì chỉ là "bệnh ngoài da" không có ảnh hưởng bao lăm đến thi nhạc. Như đọc những câu thượng dẫn, chúng ta nghe không đến nỗi chói tai. Và những câu mà chữ thứ 2 và chữ thứ 7 đều là đoản bình thanh, nếu đặt trước chữ 2 hay chữ 7 một chữ trường bình thanh, thì thanh âm của câu thơ trở nên hoàn toàn hài mỹ.
    Thí dụ:
    Bình tước mặc tranh treo trước án
    Cầu ô sẵn nhịp bắc ngang sông
    (Trần Tế Xương)

    Gương nọ toan soi cho đẹp mặt
    Phấn kia không lẽ nỡ dồi chân
    (Trần Tế Xương)

    Cật ngựa thanh gươm vẹn chữ tòng
    Ngàn thu rạng tiết gái Giang Đông
    Tôn Thọ Tường)

    Bệnh tuy nhẹ, nhưng nếu tránh được thì càng hay, chúng ta nên tránh nhất là trong những câu có vần. Hễ chữ thứ 7, chữ hạ vần, là đoản bình thanh, thì chữ thứ 2 nên dùng trường bình thanh. Hễ chữ thứ 7 là trường thì chữ thứ 2 nên đoản. Đừng nên dùng trường thanh cả hai nơi. Nếu hai nơi đều là đoản thanh thì nên dùng một trường bình thanh ở trước nơi nầy hoặc nơi kia, như trên đã nói. Như thế là ổn. Trường bình thanh cũng cứu được khỏi bệnh trong những câu lẻ mà chữ 2 và chữ 7 trùng thanh độ về Thượng, Khứ, Nhập, như câu "Cầm lái... bến".
    Ta già chưa nhỉ em ơi?
    Để thơ hon hỏn vay đời nỗi đau.

Posting Permissions

  • Bạn không thể tạo chủ đề mới
  • Bạn không thể trả lời
  • Bạn không thể dùng tập tin đính kèm
  • Bạn không thể hiệu chỉnh bài
  •