Suốt đêm trên tàu Quyên không ngủ. Minh cũng không ngủ.
Những con tàu chở đủ loại người, các sắc tộc cứ đan đi, đan lại trên cả chặng đường dài họ sang Hung.
Đêm qua Quyên mới biết, Minh hơn Quyên những bốn năm tuổi, thế mà anh ta cứ chị em ngọt xớt.
Minh xuất thân không phải từ thành phần bất hảo. Thậm chí nguồn gốc còn từ gia đình trí thức nòi.
“Cha em là một nhà báo nổi tiếng. Anh chị đều là nhạc sĩ hay phát thanh viên truyền hình.” Minh học nhạc từ nhỏ, rồi vào đoàn xiếc. Anh chơi đàn Contrebase trong dàn nhạc. Được một năm theo nghề, rồi đoàn xiếc có đợt lấy lao động xuất khẩu, anh đi Tiệp. Bức tường Berlin đổ sụp, Châu Âu biến động, nhà máy tan rã, Minh không muốn về nước, anh buôn bán lặt vặt, rồi lạc vào tốp bộ đội của Hùng và làm chân đưa đường dưới sự chỉ đạo của Hùng. Giải thích điều ấy, Minh triết lí, cuộc đời như sông, người ta như nước.
Bao nhiêu năm nay Minh không làm gì liên quan tới âm nhạc, nhưng “ở trong thẳm sâu tâm hồn em, vẫn còn chút ít ngọn lửa nào đó âm ỉ, và điều đó vẫn tồn tại thực sự dài lâu, khó có thể quên đi trong con người nghệ sĩ.” Minh tâm sự: “Bỏ nghề lâu rồi, nhưng đôi khi xem vô tuyến, nghe đài, cứ thấy đám bè bạn cũ chơi nhạc, hay nghe lại một bản nhạc xưa từng hoà tấu cũng bạn bè là em buồn lắm.” Từ ngày Hùng bị thương, bỏ nghề, Minh theo lời khuyên của Hùng đi buôn bán quần áo. Cậu ta kiếm cũng được. Quyên nhìn Minh. Hoá ra, ngay từ đầu cô có linh cảm ở Minh có điều gì đó, mà khi lẫn vào đám thảo khấu, vẫn lộ ra chút bản lĩnh của một con người muốn hướng thiện. Cô nhớ lại hôm Minh đưa cô đi vượt biên, đôi mắt ái ngại của Minh nhìn cô lúc tạm chia tay ở trại. Hôm nay, có nói chuyện với cậu, Quyên mới thấy tâm hồn của con người ta chẳng giản đơn chút nào.
- Em cũng bắt đầu chán đi lại rồi. Em chưa già – Minh nói với Quyên – Nhưng hàng năm đi lại, di chuyển hàng mấy chục bận. Sức khỏe em khá tốt, đi như thế chẳng mệt mỏi gì, nếu nói riêng về thể xác, nhưng lại mệt mỏi cái khác. Những lần đi ô-tô, ngủ gà ngủ gật trên đó thì không sao. Nhưng mỗi khi đi máy bay, tàu Zug, cứ ngồi vạ vật chờ đợi tại một sân ga, nhìn người ta qua lại nháo nhào, ai cũng vội vã, là em buồn lắm. Người Việt mình không như nhiều dân tộc khác. Dân Digan chẳng hạn, hay vài bộ tộc người Ru, người Nam Mỹ sang Châu Âu đàn, hát rong; người ta cứ đi khắp nơi trên thế giới tới chết được thì cũng lạ. Anh Hùng từng bảo, em phải tìm ai mà lập gia đình thì mới yên ổn được. Nhưng ở Châu Âu này, cứ lưu lạc mãi, lại buôn bán lang thang như thế này, biết tìm ai cho vừa vặn mình? Em về Việt Nam mấy bận rồi. Cũng quen khối cô gái. Song chả bắt duyên ai. Những năm trước, em hay về dịp Tết. Từ ngày bố mẹ em mất, em chẳng muốn về Tết nữa. Sống ở nước ngoài, người ta ăn Tết Noel là trọng, ai biết cái Tết Nguyên Đán nhà mình, thành ra cứ hết mồng Một là hết cả Tết. Có mâm cao cỗ đầy, rượu chè ê hề cũng đâu có không khí Tết. Tết là cả không khí, hồn khói, hương vị, âm thanh và linh cảm của cả dân tộc, xã hội, chẳng có tiền nào mua được, làm được, hoặc tạo nên nó?
Về Việt Nam, những ngày còn cha mẹ em, Tết đúng là Tết. Khi cha mẹ mất cả, hết ngày mồng Một, hết ngày sum họp, anh chị em ăn bữa cơm đầu năm cúng ông bà, bố mẹ, mọi người lại kiến giả nhất phận, lại giống y như bên Tây đâu còn là Tết. Bè bạn khi ấy cũng bận bịu, chúc Tết, thăm thú họ hàng. Ai cũng có việc riêng mà thường ngày chưa giải quyết, nên cứ trơ khấc mình ra. Em mua một cái nhà vườn ở Ngọc Hà, rộng gần hai trăm mét. Suốt năm sáu ngày Tết ở trong ấy. Sợ không dám ra phố, chị ạ. Đi ra phố càng buồn hơn! Người ta vợ chồng, con cái du xuân, mình cứ thui thủi, thì chị tính đúng là, Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ…- Minh ngừng kể. Cậu ta có vẻ xúc động. Quyên nắm lấy tay cậu. Minh hít một hơi thật sâu, đôi mắt anh chợt trở nên đăm chiêu, anh nói tiếp:
- Hoá ra những đứa trót lang bạt kì hồ, chẳng có một gia đình, ở đâu cũng tạm bợ, nơi nào cũng thấy chẳng còn là của mình, đều như vậy. Nhiều khi đi ngay trong Hà Nội, trên những đường phố, trong những con đường thời xưa vô cùng thân yêu, quen thuộc đến từng gốc cây, góc phố, nó từng là của mình, hơi thở mình, máu thịt mình, thế mà bỗng thoắt nhiên mọi vật như biến mất, tất cả trở thành xa lạ, lạc loài chị ơi.
Nói xong câu nói ấy, Minh chợt im lặng.
Con tầu liên vận kín và êm, lặng tới mức Quyên nghe rõ không sót một từ cả khi Minh nói rất nhỏ. Từng câu một, chắc từ lâu đã âm ỉ, nhoi nhói, ứ tràn ở trái tim, trong con tim Minh bây giờ mới có dịp vọt ra.
Minh chỉ ra ngoài tàu: “Chị nhìn xem. Tàu sắp vào ga chính đấy. Người nào cũng vội vã lắm. Bao nhiêu kẻ trở lại gia đình họ, nơi chờ đợi họ, ngôi nhà sinh ra họ…Còn chị em mình, như em mọi bận lại trở về một gian phòng, dù đầy đủ vật chất mà chẳng có một hơi ấm gia đình!”
Ồ, thế mà Quyên lại vừa rời một gia đình ra đi. Cái mái nhà của cô với Kumar bấy nay chẳng phải là một gia đình sao? Không, cô không có lỗi. Cả cô và Kumar, nhất là Thanh Vân bấy nay đều coi nó là một gia đình? Song có lẽ, chỉ với Thanh Vân , khi nó chẳng phụ thuộc, dính líu gì với dĩ vãng, phong tục, tập quán, trong lòng nó chỉ đầy ăm ắp một tình yêu với Kumar và Quyên, là đầy đủ, trọn vẹn ý nghĩa hạnh phúc gia đình thôi. Còn cô và Kumar, bây giờ, trong sự kiện khi mẹ anh ấy tới, sự không thể chia sẻ được của Kumar, cô nhận ra, cô và Kumar đều thiếu hụt điều gì đó, chưa hẳn trọn vẹn hai chữ gia đình.
- Cậu về nước tìm vợ đi, có đi sẽ tới mà. Thể nào chẳng có người đẹp cho cậu, nếu bên này khó quá! – Quyên nói.
- Lại vẫn như ông anh Hùng khuyên em. Dù là anh Hùng từng bảo, cái dạng như em là dạng sang chấn, què quặt về tâm lí. Mà có gia đình rồi, liệu có thể xua đuổi hết cho tâm lí không tàn phế không? Những kẻ ra đi, hỏi những ai, bao nhiêu người giữ được cân bằng? Bao nhiêu kẻ tha hương, bứt khỏi cội rễ, kiệt khô cái nguồn cội tổ tiên, bị ngờm ngợp trước một nền văn hoá khác, rơi vào tình trạng què quặt và có kẻ tàn phế tâm lí! Lại việc lấy vợ cho yên ổn. Ha ha! – Minh cười nhạt. – Chẳng đơn giản đâu, chị ơi. Bao nhiêu người cũng về nước lấy vợ đấy. Rồi hạnh phúc ra sao, nếu như chỉ dăm bữa làm quen. Nhiều người biết tỏng cánh ở nước ngoài sống ra sao. Nhưng cũng khối người vẫn hiểu hai chữ Việt kiều vớ vẩn lắm. Những cô gái trẻ, nhất là đám chị em thiếu thông tin, ít va chạm, nhìn một thằng ở tây về, chả biết rằng, ở xứ người nó là thằng làm thuê, bán hàng rong. Họ biết đâu, khoác cái mác Việt Kiều chẳng phải ai cũng giàu. Kẻ lương lậu phập phù ba cọc ba đồng, lại mấy năm mới trở về, rất hay xúng xính mũ áo, tiêu hoang như bắt được của, vì cái tính sĩ diện hão của đám người Việt mình, cũng là một biểu hiện mặc cảm, sang chấn tâm lí cả thôi. Đấy, bao cô gái, bao điều ngộ nhận, thành ra cái việc lấy nhau cũng vớ vẩn lắm. Cái chị bây giờ đến chăm sóc anh Hùng cũng vì thế mà hỏng cả đấy.
- Hỏng thế nào? – Quyên chăm chú hồi hộp. Cô đăm đăm nhìn Minh hồi hộp chờ anh ta nói.
- Một thằng cha căng chú kiết ở Poland về quê tăm một em thật đẹp ở quê sang. Sống với nhau đúng một tháng, cô ta mới vờ lẽ, mới rõ là anh chàng Việt kiều tiêu như phá ở đợt về thăm quê chỉ là anh bốc vác thuê trong trung tâm bán buôn Sân vận động. Thằng cha này lại đang vào vận đen, đón vợ sang, chi phí ở Việt Nam quá tay, sang bên này, liều chơi đỏ đen mong lấy nhà người là chuồng xí nhà minh. Ai dè, cú đỏ đen một sấp một ngửa ấy, thua liểng xiểng. Gã thua, tiền túi sạch bách, lại vay như chúa Chổm, đến đận tiền nhà chẳng có mà trả, chủ nhà nó tống ra đường. Thế là vợ chồng đi ở nhờ dưới tầng hầm nhà bạn. Cô vợ anh ta, cái cô Huệ ấy tất nhiên là chán thằng này tới tận cổ, nhưng một năm sau lại tòi ra một thằng con nên cố nhẫn nhịn. Rồi cơm chẳng lành canh chẳng ngọt, sau hai năm vất vưởng, tiền sinh hoạt để tồn tại chẳng đủ nữa là tiền gửi về nhà cho cha mẹ. Thế là bỏ nhau. Huệ gửi con về nhà cho bà ngoại, nấu xôi bán quanh nơi bán buôn của người Việt. Cứ như thế thì chắc chẳng tới nỗi nào, năng nhặt chặt bị, rồi cũng có ngày dư dả tiền gửi về. Lằng nhằng thế nào, Tết ấy lại nghe lời rủ rê, liều chân theo một tay buôn chuyến đánh hàng sang Hung và Tiệp. Tay này xưa là dân máu mặt, đánh hàng cũng máu lắm, ăn chơi cũng khét tiếng. Nhưng đúng vào cái thời hàng Tàu tràn sang bán rẻ như cho, buôn bán phập phù làm hắn liêu xiêu. Tay bạn mới của Huệ trắng tay khi đánh chục container áo da sang Đức. Vay của cánh làm ăn cả trăm ngàn Euro không trả được, đành bỏ của chạy lấy người. Khốn nạn, cái thằng cha ăn chơi nổi tiếng ấy, nó lặn đâu mất tiêu, bỏ cô Huệ vất vưởng tại Hung, đúng vào lúc cô ấy trọng bệnh. Xưa, gái một con đẹp ra phết, bây giờ thân tàn ma dại, người chả ra hồn người. Vất vưởng một thân nơi đất lạ, Huệ lang thang thế nào lại gặp anh Hùng. Cô Huệ về ở với anh Hùng bốn năm tháng nay rồi. Thiên hạ đồn rầm là anh Hùng có bồ, nhưng em xem ra hai người chẳng có tình ý gì.
- Sao lại chẳng có tình ý gì? – Quyên nheo mắt.
- Anh Hùng bảo, Huệ như em gái anh ấy thôi. Em đi về qua lại nhà anh Hùng nhiều lần, quan sát thấy, có lẽ họ không có tình ý gì với nhau, quá tình anh em. Anh Hùng để cô ấy sống cùng tại nhà, dạy cô ấy cách chọn hoa, bảo quản và giá cả từng loại, kể cả việc dạy cô ấy thuộc tên khách hàng, thói quen sở thích của từng người về loại hoa nào họ yêu thích. Nghe nói họ giờ bán thêm báo và đồ lưu niệm Có bận anh ấy dặn em, nếu có việc gì xảy ra thì nhớ thay anh ấy cưu mang Huệ. Thiên hạ đồn là hai người cặp bồ với nhau, nhưng em không tin. Anh Hùng chưa khi nào nói dối em cả. Mà cũng lạ lắm, hình như cô ấy bị bệnh gì đó dễ lây nhiễm, nên mỗi bận em tới, thấy chị ta rất cẩn thận khi ăn uống và sinh hoạt. Mọi vật dụng cho anh Hùng và em đều riêng biệt. Hai người vẫn ở hai phòng riêng.
Lại một bí mật về Hùng. Ừ, nếu thế thì cô an lòng. Điều Quyên lo nhất vậy là không có. Có thể là một trắc ẩn nào đây. Hay là khi ốm đau, cũng là cảnh bèo dạt mây trôi, Hùng vừa giúp đỡ, vừa nương tựa vào Huệ? – Quyên nghĩ.

* * *

Ba giờ chiều hôm ấy họ mới tới Budapest.
Minh bấm máy gọi cho Hùng. Máy bên kia mãi mới bật lên. Nghe như tiếng ai khóc thút thít.
Buông máy, khuôn mặt Minh tái đi. Tiếng cậu như lạc hẳn: “Ta đến ngay bệnh viện. Anh Hùng không qua khỏi rồi!”
- Sao, cậu nói anh Hùng ra sao? – Quyên hoảng hốt.
- Anh Hùng tỉnh, mê mấy hôm nay rồi. Chắc sắp mất. Cô Huệ báo như vậy. Chúng ta tới nhanh không chẳng kịp mất. – Minh nói rồi bấm máy gọi taxi. Cũng may, bên kia đường khi ấy có một chiếc taxi ngang qua.
Thanh Vân cũng dường như biết mẹ và chú Minh đang cần gì. Nó nhanh nhẹn giơ bàn tay bé xinh ra, chĩa ngón cái xuống đất. Chiếc xe taxi vòng gấp, đỗ ngay lề đường cạnh họ.
Hùng kéo tay Thanh Vân, mở cửa xe. Vài giây sau họ ngồi trên taxi ấy lao nhanh về bệnh viện, nơi Hùng đang điều trị.
Chẳng hiểu sao, khi yên vị trên nệm xe, trong tình huống ấy, Quyên lại chợt nhớ tới Kumar. Không biết, bây giờ anh và mẹ anh gặp gỡ nhau ra sao rồi? Cô bật máy. Chắc bây giờ anh ấy đang vui với mẹ. Chắc bây giờ anh đã đọc thư của mình rồi. Nghĩ vậy, Quyên lại tắt máy điện thoại, cho nó vào trong túi xách. Thôi, bây giờ phải tập trung giải quyết xong việc với anh Hùng đã.
Budapest thật yên bình và kiều diễm. Trẻ con bao giờ cũng háo hức với cảnh lạ. Thanh Vân nhìn ra ngoài, mắt không chớp ngắm phố phường và chỉ cho mẹ những lâu đài có những mái cong, tháp tròn nhiều mầu sắc.
Quyên ôm lấy con. Ừ, giá như không có chuyện gì phải bận tâm, chắc hai mẹ con cô sẽ có những ngày thật vui ở đất nước thật yên bình này.
Mùa đông ở Hung đỡ lạnh, ấm hơn ở Đức. Con sông êm đềm và bầy thiên nga trôi lặng lẽ trên sóng lăn tăn. Những vệt sóng dồn từng đợt trong gió, đôi khi nhô cao như những dòng kẻ khuông nhạc, và đám thiên nga bồng bềnh trên sóng, nom tựa những nốt nhạc trắng điểm trên bản nhạc viết trên mặt sông.

* * *
Kumar mặt như thần ra trước cái cốc trà người coi kho của Minh rót cho. Anh cũng không buồn uống nữa. Hôm qua anh đã vài lần gọi điện cho Quyên, anh không hiểu vì sao không thể liên lạc được. Khi thì tiếng tút tút kéo dài, Quyên không cầm máy; khi thì máy tắt hẳn. Anh không biết được rằng, chiếc máy của Quyên thường để trong túi xách, do vậy cô không nghe được tiếng gọi tha thiết của anh. Bây giờ lại nghe tin Quyên và con đi sang tìm Hùng. Anh hững hờ cầm tờ giấy ghi địa chỉ của nhà Minh, của nhà Hùng từ tay người coi kho.
Thoạt đầu, anh cũng bùng lên sự ghen tức trong lòng. Anh bật máy gọi Quyên rồi tắt ngay.

Ngồi ở sân ga chờ tầu quay về mà anh rất buồn. Hoá ra bấy nay Quyên vẫn nhớ tới Hùng ư? Anh vò đầu đau khổ. Song, lúc sau anh lại nghĩ: “Không, Quyên không thể lừa dối suốt bảy năm như thế. Quyên yêu anh. Cô ấy đi tìm Hùng vì anh ta sắp mất thôi. Vả lại còn Thanh Vân nữa. Nó là con mình cơ mà. Dù Quyên có thể nhớ tới Hùng, nhưng với anh còn sợi dây Thanh Vân nữa.” Vậy làm sao mà anh có thể từ bỏ nó được. Con người ta ăn ở với nhau, sự gần gũi bấy nay, anh đã chứng kiến từ khi nó lọt lòng, nuôi dạy nó lớn lên và hai cha con quấn quýt. Anh và nó có biết bao kỉ niệm qua tháng năm, chẳng yêu thương nhau vô bờ đấy thôi. Kumar ngửa mặt lên trời. Anh nhớ tới khuôn mặt nó, bàn tay nó, cả vết bớt ở bắp chân trái màu đo đỏ mà anh hay trêu đùa bảo, đó chính là vệt son anh đánh dấu vào đó khi nó mới sinh ra, cho khỏi lẫn với những đứa trẻ khác. Ừ, Quyên dù có lỗi lầm gì nữa thì có thể trong cơn giận dữ và tự ái này anh phải hiểu và tha thứ. Hơn nữa anh còn Thanh Vân nữa chứ. Phải đi tìm thôi. Người đàn ông Sri Lanka không bao giờ thoái chí cả; vả lại, chính mẹ anh, người thay mặt dòng họ Sinnatuerra kiêu hãnh đã hạ lệnh cho anh rồi.
Nghĩ như vậy Kumar chợt bình tĩnh lại. Anh đi nhanh tới phòng vé.
Tối đấy, có ba chuyến đi Hung. Kumar lấy vé chuyến thứ nhất, chuyến zug đi thẳng tới Budapet. Có nghĩa là anh đến đó khi nửa đêm. Không ngại, ta sẽ lấy taxi chạy thẳng tới nhà Minh hay Hùng.
Kumar không hề biết rằng, khi mà anh lên tầu, ngồi xuống cái đệm da nâu êm ái để đi tới Budapest thì biết bao sự việc đã xảy ra với Quyên, để cuộc săn tìm của anh, hệt như một cuộc trốn tìm của lũ trẻ, không phải trong thành phố, mà ở trong cánh rừng Aruna huyền bí.

* * *

Quyên không tin vào đôi mắt cô khi nhìn thấy Hùng.
Cái con người kiêu hãnh, cường tráng hôm nào, giờ chỉ còn là tấm thân bất động trên giường nệm trắng. Hùng nom xanh xao, gầy guộc, già đi rất nhiều. Mái tóc chẳng còn xanh rậm như xưa nữa, bạc và thưa. Tuy nhiên giờ đây, khuôn mặt phong trần của anh có vẻ bình thản, tựa như anh vừa làm xong công việc nặng nhọc và bình thản đánh giấc ngủ trưa.
Bên cạnh anh, người đàn bà tên Huệ vẫn nắm lấy tay anh chẳng rời.
- Anh Hùng ơi! Quyên đây, tỉnh lại đi! – Quyên muốn khóc mà chẳng khóc được. Hùng dường như chẳng nghe thấy lời cô. Đôi mắt vẫn nhắm.
“Anh ấy không tỉnh lại từ đêm hôm qua. Giá Minh và chị cùng cháu sang đây sớm!” Người phụ nữ xưng tên Huệ nghẹn ngào kể, khi đưa tay quệt hai dòng nước mắt vẫn chảy nhoà trên đôi gò má hơi cao. Có lẽ cô ta đã khóc rất nhiều. Quầng mắt sâu, thâm quầng và thật đau đớn.
Minh cầm tay Thanh Vân. Anh quay sang nói với Quyên: “Chị ơi, hãy cho cháu nó biết đi! Em van chị. Rồi nay mai lớn lên, chúng nó sẽ hiểu hết cuộc đời của chúng ta. Xin chị hãy vì anh Hùng một lần mà tha thứ!”
“Trời ơi. Minh không hiểu tôi!” Quyên muốn nói mà không thể. Biết bao suy tư bây giờ trong lòng cô. Dầu sao, con người ta tới tận cùng của sự sống và cái chết, lại ở trong hoàn cảnh cùng xa xứ, tha hương thì khi này, còn có gì nữa để mà thù hận. Quyên cầm tay con. Cô đắn đo một lát, rồi dẫn nó tới sát bên Huệ. Quyên nhìn thẳng vào mắt Huệ rồi nhẹ nhàng nói:
- Bấy lâu nay, Hùng có kể gì cho em nghe không?
- Chị đưa cháu lên với anh ấy đi! – Huệ lại khóc. – Anh ấy kể chuyện chị với em lâu lắm rồi. Em biết hết. Chị ơi, trên đời này anh ấy chỉ yêu chị. Anh ấy luôn dằn vặt đau khổ. Bao nhiêu ngày nay, cả tối qua anh ấy vẫn gọi tên chị và tên Thanh Vân.
- Thôi, em đừng nói nữa. Tôi hiểu rồi!
Quyên ngồi xuống, nhìn Thanh Vân một lát. Biết nói sao cho Thanh Vân hiểu đây?
Thật buồn, Quyên đắn đo như vậy vì dù là mẹ, cô vẫn không hề hiểu thấu cho tận cùng chính con mình, những đứa trẻ Việt đã sinh ra ở Đức.
Thực ra từ vài năm nay, Thanh Vân đã hiểu ra những điều phức tạp của cuộc sống quanh nó. Bắt đầu từ lớp Hai nó lơ mơ nhận ra, nó không phải là con của Kumar. Tới lớp Ba, khi tâm sự điều đó với bà giáo Nensi, nó hoàn toàn biết, Kumar chỉ là cha dượng. Hiểu được tâm lí trẻ, bà giáo người Đức ấy đà dành nhiều thời gian để tâm sự giải thích cho nó về tình yêu của con người. Bà đã giúp nó an lòng, nói rằng, trong cuộc sống của chúng ta, tình yêu không chỉ độc quyền của người ruột thịt. Bà chứng minh nhiều cho nó thấy, khi con người gần gũi và giúp đỡ nhau hết lòng, tình yêu sẽ xuất hiện. Bà hỏi nó về Kumar rồi cho rằng, Kumar là một người cha dượng tuyệt vời. Thâm tâm nó không thích từ cha dượng. Vì thế, tuy bí mật hé lộ, nó vẫn gọi papa đầy thân yêu với Kumar như trước kia.