Ðề: Trong thế giới hình nude
Bài 2: Tâm tình nàng mẫu “tự nguyện”
Không thể kiếm được người mẫu chụp nude bởi nghề này chưa được công nhận nên “mẫu” của nhiếp ảnh gia chỉ đến từ hai nguồn: Những người tự tìm tới họ nhờ chụp hoặc họ phải kiếm ai đó, thuyết phục “mẫu” nude cho mình sáng tác. Nói người mẫu “tự nguyện” là như vậy.
Hiện nay, các tay chụp đang rất khó khăn về “nguồn cung” này, nhất là với những người chụp chưa có tên tuổi.
Khó như… làm người mẫu nude
Để có một bộ ảnh nude nghệ thuật hoàn hảo thì khả năng diễn của người mẫu là yếu tố vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, ngay cả với Bằng Lăng, cô người mẫu chuyên nghiệp đã làm nghề hơn 10 năm thì “diễn” để chụp một bộ ảnh nude “khó hơn diễn thời trang gấp chục lần!” - Bằng Lăng chia sẻ về bộ ảnh nude chị chụp lúc mang bầu bé Oskar, đứa con đầu lòng.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...1/19.1/T9d.jpg
Nhiếp ảnh gia kiêm nhà thiết kế Trương Thanh Hải
“Chụp thời trang chỉ cần 5 phút là có cả loạt hình dùng được. Còn chụp nude, 3 tiếng, chụp đi chụp lại cả ngàn lần cuối cùng chỉ chọn được có 6 tấm.” Trước đó, Bằng Lăng đã có ý định chụp bộ ảnh nude này bởi cả chị và ông xã Claas Schaberg đều cho rằng “giai đoạn mang thai em bé là quá trình đẹp nhất, đặc biệt nhất của người phụ nữ.” Bằng Lăng đã chuẩn bị ý tưởng rất lâu trước khi thực hiện bộ ảnh. Thế nhưng, đứng trước ống kính của nhiếp ảnh gia Trương Thanh Hải chị liên tục bị “chê”: “Trời, mang bầu mà mặt bả ác thấy sợ luôn dzậy đó? Diễn lại!”...
Khi thực hiện loạt hình này, Trương Thanh Hải muốn thể hiện hình ảnh Bằng Lăng với gương mặt thật yên bình, hạnh phúc nhưng vẫn pha chút kiêu hãnh của bà mẹ. “Cái khó là không được thể hiện điều đó một cách quá lộ liễu, bởi vậy cứ chụp đi, chụp lại, coi thấy chưa ưng ý, lại chụp tiếp”. Anh Hải chia sẻ.
Còn đối với chị Trang, người từng làm mẫu cho nghệ sĩ thị giác Kim Hoàng trong bộ ảnh nude nghệ thuật “Closer” thì cái khó nhất là “thoát khỏi cảm giác ngượng ngịu khi nude hoàn toàn trước mặt một người không quá thân thiết”.
Trang cho biết, chị phải mất 20 phút để thoát khỏi cảm giác đó và diễn cho tốt ý đồ mà Kim Hoàng đưa ra. Thế mà buổi chụp hơn 2 tiếng, cả hai cũng chỉ chọn được vài 3 tấm ưng ý, đấy là chưa kể với bộ ảnh nude Closer, người mẫu chỉ cần diễn những chuyển động đơn lẻ của cơ thể, chưa cần phải kết hợp ngôn ngữ cơ thể với biểu cảm nét mặt.
Khi người mẫu “lấy người làm mẫu”
Khác với chụp thời trang, khi chụp nude người mẫu không thể nhờ vào sự hỗ trợ của trang phục hay phụ kiện. Tất cả những gì họ có thể dùng chỉ là… ngôn ngữ cơ thể. Đây là điều không dễ ngay cả với người mẫu chuyên nghiệp.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...1/19.1/T9e.jpg
Tay chụp nude trẻ Trần Trung Lĩnh
Thái Phiên đưa cho chúng tôi đọc những dòng tâm sự xúc động của một người mẫu: “Máy đã chuẩn bị xong, em take off đi!”- Tôi nghe anh nói mà rụng rời chân tay, luống cuống đi vào rồi lại đi ra, không cách nào thoát y được. Tôi chẳng thể nào diễn tả được cảm giác của mình, nhưng lúc đó tôi mới hoàn toàn hiểu được hết cái cảm giác của một cô người mẫu nào đó, đã đồng ý chụp ảnh mà lại không thoát y được và phải chịu thua…Một lần nữa lòng kiêu hãnh đã chiến thắng, tôi đã vượt qua được cửa ải mà tôi cho là khó khăn nhất. Công việc làm mẫu nude cũng không ghê gớm như tôi tưởng. Thực ra đây cũng chỉ là một loại công việc khá đặc biệt mà ở đó mỗi người đều phải có một niềm tin vào những gì mình đang làm…”.
Khó khăn là thế, nhưng không phải ai cũng thấu hiểu được cái khổ của công việc làm mẫu ảnh nude. Không ít người cho rằng nude không phù hợp với văn hóa Việt, hoặc những người mẫu chụp nude chẳng qua là muốn “khoe” cơ thể, và đó chính là rào cản lớn nhất ngăn cách ảnh nude nghệ thuật đến với đông đảo người xem.
Bằng Lăng chia sẻ: “Theo một số quan niệm thì thấy “hở” một tí là cho rằng “không được tinh khiết”. Nhưng thực ra, đối với ảnh nude mình nên nhìn nó dưới góc độ nghệ thuật. Hãy chú ý đến những điều tấm ảnh muốn gửi gắm đến người xem”. Bằng Lăng lấy ví dụ khi đóng phim: Nếu diễn cảnh tắm mà diễn viên mặc áo quần khi đi tắm thì chắc chắn khán giả sẽ gào lên: “Tắm mà lại mặc quần áo! Điên thật!”. Nhưng ngược lại, nếu không mặc áo quần thì mọi người sẽ trầm trồ: “Trời, diễn gì mà sexy quá!”. “Thật ra, đó là do nhiều người chưa quen với loại hình nghệ thuật này, nếu có nhiều cuộc triển lãm hơn mọi người sẽ có cái nhìn khác đi!”, Bằng Lăng tâm sự.
Một tấm ảnh, vạn giọt mồ hôi
Với Hạo Nhiên, trước buổi chụp, anh vô cùng căng thẳng với bao nhiêu câu hỏi đặt ra trong đầu: Phải chọn góc độ, phải đánh sáng thế nào để làm bật lên đường cong mà ảnh không bị phô? Phải làm thế nào để mẫu cảm thấy thoải mái và có thể diễn “phiêu” hết mức? Phải tạo dáng như thế nào để những tấm ảnh mình chụp ra có một cái gì đó mới lạ, không lẫn vào đâu được…
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...1/19.1/T9b.jpg
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...1/19.1/T9c.jpg
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...1/19.1/T9g.jpg
Một số hình nude của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên
Những câu hỏi cứ bám riết anh cho đến khi vào phòng chụp. Thế rồi khi thật sự cầm máy, sau những tấm ngượng ngùng đầu tiên anh đã có được những tấm ảnh khá tự nhiên của mẫu. Thế nhưng lúc đó, một điều khác khiến anh phân tâm là: “Thấy cái gì cũng đẹp, cũng muốn chụp”. Có lần, Nhiên chụp liên tục, thử hết góc này đến góc khác, chụp cả ngày, hơn cả nghìn file ảnh, cuối cùng chỉ chọn ra được khoảng hơn 20 tấm là “tạm được”, “mà chỉ tạm được vào thời điểm đó thôi, chứ nếu bây giờ mà chỉ chụp được như thế thì lại thấy… chưa hài lòng!” Hạo Nhiên nhớ lại.
Còn với Trần Trung Lĩnh, nhiều lần chụp ảnh đã bị kéo dài thời gian vì tính “cực đoan” của anh: “Khi chụp nude, tôi không bao giờ dùng photoshop để chỉnh sửa lại, bất kỳ 1 tấm ảnh nào! Bởi tôi tôn trọng tất cả những gì thuộc về người mẫu!”. Chính sự khắt khe này đã “hại anh”, gây nên những sự cố rất buồn cười. “Có những mẫu dáng rất đẹp nhưng lại bị một vài khuyết điểm nhỏ về da, bị sẹo, hoặc có những phần da không được đẹp, thế nên sau khi đánh đèn, chuẩn bị máy xong tôi mất một lúc tần ngần vì không biết phải chụp làm sao. Cuối cùng, phải đổi ý tưởng, chụp góc khác”.
“Người mẫu” Trang chia sẻ: “Đối với nghệ thuật, không có biên giới của sự “không phù hợp”. Nude nghệ thuật hay những loại hình nghệ thuật khác đều cần sự sáng tạo. Những cái nhìn mới mẻ và sâu sắc của người nghệ sĩ sẽ khơi mở những quan niệm bó hẹp và cái nhìn cũ. Không nên so sánh nude nghệ thuật với những bức ảnh khêu gợi vì đó là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau...”. (Còn tiếp)
Thiếu Gia – Lê Vân – Kim Anh
Ðề: Trong thế giới hình nude
Bài 3: Khi nhiếp ảnh gia gặp sự cố
Những sự cố trong khi sáng tác là câu chuyện dài không bao giờ kể hết. Tuy nhiên, các sự cố lúc chụp ảnh nude luôn mang sắc thái vui tươi, thậm chí bi hài...
Mười bảy năm gắn bó với chụp ảnh nude, dù đã cố gắng đặt ra nhiều quy tắc để giảm thiểu những “vấn đề” cho mỗi lần tác nghiệp, thế nhưng Thái Phiên cũng không khỏi bật cười khi nhớ lại sự cố với một cô bé học sinh cấp 3.
Em chưa đủ 18 tuổi…
Sau nhiều lần trò chuyện điện thọai, cô bé đến gặp Thái Phiên để nhờ anh chụp cho bộ ảnh nude. Thấy cô bé còn nhỏ quá, Thái Phiên gạn hỏi xem cô đã đủ 18 tuổi chưa. Quanh co một lúc, cuối cùng em thú nhận chưa đủ tuổi.
Thái Phiên tiếp: “Thế cháu đã có chữ ký của bố mẹ chưa?”. Và tất nhiên là em cũng không có nốt. Cuối cùng, sau buổi trò chuyện “căng thẳng”, cô bé đi về, trước khi đi em còn ngoảnh lại nhắn nhủ: “Thế năm sau cháu đủ tuổi, quay lại đây chú chụp cho cháu nhé!”.
Họa sĩ Trần Trung Lĩnh, người vừa gia nhập “làng nhiếp ảnh nude” chưa được nửa năm, cũng gặp sự cố tương tự chỉ vì “thói quen lịch sự”.
Lĩnh kể hầu hết những mẫu nude của anh đều là bạn bè, hoặc những người anh quen biết qua website cá nhân: www.psycholinh.com và thói quen của anh là “không bao giờ hỏi tuổi phụ nữ”.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...T325p9aaa1.jpg
Thái Phiên bên những bức hình nude ấn tượng
Một lần, sau khi chụp một loạt hình rất đẹp cho một cô bé vừa quen qua mạng. Lúc hai anh em vừa xem lại hình, vừa trò chuyện bâng quơ Lĩnh mới vô tình phát hiện cô bé chỉ mới 17 tuổi.
“Cũng may hình mình chụp phần lớn là giấu mặt mẫu, hơn nữa cũng chưa công bố nên cũng không lo, chứ nếu không lại giống anh chàng họa sĩ người Đức, mang vạ vì vẽ mẫu nude chưa đủ tuổi”, Lĩnh kể vừa cười cái “tật lịch sự” của mình.
Nhưng xem ra những sự cố của Trung Lĩnh và Thái Phiên còn “nhẹ” hơn nhiều so với sự cố của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên. Hạo nhiên kể có lần, một người mẹ dẫn cô con gái mới lớn đến nhờ Hạo Nhiên chụp hình. Trước khi đi, bà dặn “chú chụp gì cũng được, miễn đẹp là ok”. Cô bé là Việt kiều sống ở nước ngoài từ nhỏ nên nói tiếng Việt không được rành cho lắm. Nhưng sau gần 1 giờ làm việc, cả hai trở nên rất ăn ý.
Sau một loạt hình thời trang tuổi teen, anh cho cô bé thay đồ, chuyển sang kiểu gợi cảm và cuối cùng chụp được bộ ảnh nude cực đẹp, gần 30 tấm.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...T325p9aaa3.jpg
Lát sau bà mẹ quay lại, Hạo Nhiên và cô bé hí hửng khoe bộ hình vừa chụp xong. Cả ba vừa xem vừa khen tấm tắc. Nhưng vừa đến tấm ảnh nude, bà mẹ sa sầm mặt la to khiến hai chú cháu giật mình: “Trời ơi, sao chú dám chụp kiểu này? Con tui chưa tới 18 tuổi mà?”.
Xong, bà quay qua nạt cô con gái: “Sao con dám chụp kiểu đó hả?”. Cô bé ngỡ ngàng tỏ vẻ không hiểu: “Mẹ nói chụp gì cũng được mà?”. Nhưng bà mẹ vẫn quát ầm ầm giữa studio, Hạo Nhiên đành đấu dịu: “Thôi được, chị không thích loạt ảnh này thì tôi xóa hết”.
Vừa nói anh vừa chọn tất cả loạt ảnh nude trên máy tính, bấm “delete”.
Và… em chưa đủ đẹp
Thái Phiên kể có một cô gái nọ sau nhiều lần điện thoại nhờ anh chụp hình, cuối cùng anh cũng sắp sếp được thời gian, và hẹn cô vào một ngày cố định.
Đến ngày chụp, cô điện thoại cho anh bảo “có việc phải về quê”, hẹn lại dịp khác. Lần thứ hai, vài giờ trước khi chụp cô lại điện Thái Phiên bảo bận “đám cưới”. Lần thứ 3 cô lại điện thoại bảo hôm nay không thể chụp được vì bị “đèn đỏ”.
Lần 4 thì cô bị ốm, lịch chụp lại được dời đến lần thứ 5. Quá giờ chụp vẫn chưa thấy mẫu đến, Thái Phiên điện thoại hỏi cô xem hôm nay có chụp được không, lúc bấy giờ cô gái mới thú nhận rằng thật ra những lý do kia chỉ là do cô không cảm thấy tự tin vì vết sẹo dài ở bụng do mổ bao tử. Cuối cùng, buổi chụp đành dời đến… vô hạn.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...T325p9aaa5.jpg
Một lần khác, buổi chụp của Thái Phiên cũng bị hủy với lý do tương tự. Lần này, anh hẹn mẫu đến khách sạn. Cô gái vào phòng để… cởi áo. 30 phút trôi qua mẫu vẫn chưa xong.
Sốt ruột, Thái Phiên đành gõ cửa hỏi xem có việc gì không mà sao lâu thế. Cuối cùng, cô gái đi ra, trên người “quần áo vẫn mặc đầy đủ” và bảo: “Em đã cởi đồ, đứng trước gương rất lâu và thấy… không tự tin với cơ thể mình… Xin lỗi anh!”. Thế là “đèn đóm, máy móc xong đâu đấy đành phải tháo ra, vác về!”.
Còn với Trần Trung Lĩnh, nhiều lần thời gian chụp ảnh của anh cũng bị kéo dài vì lý do mẫu “chưa đủ đẹp”, nhưng không phải vì người mẫu, mà chỉ vì tính cực đoan của anh. “Khi chụp nude, tôi không bao giờ dùng photoshop để chỉnh sửa lại bất kỳ một tấm ảnh nào, bởi tôi tôn trọng tất cả những gì thuộc về người mẫu”.
Nhưng cũng chính tính cực đoan này đã hại anh khi anh vấp phải những sự cố rất buồn cười. “Có những mẫu dáng rất đẹp nhưng lại bị một vài khuyết điểm nhỏ về da, như bị sẹo, hoặc có những phần da không được đẹp, thế nên sau khi đánh đèn, chuẩn bị máy xong, tôi mất một lúc tần ngần vì không biết phải chụp làm sao. Cuối cùng, phải đổi ý tưởng, chụp góc khác”.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...T325p9aaa4.jpg
Tâm tư đôi dòng
Đến bây giờ, nói về hình nude đã không còn là một chủ đề mới. Nhiều nhiếp ảnh gia, có tên tuổi hoặc chưa được nhiều người biết đến, đều đã từng chụp ảnh nude. Thế nhưng, khi hỏi “tầm” của ảnh nude trong nước đang đứng ở đâu so với thế giới, hầu hết cho rằng… chẳng thấm vào đâu.
Và dù “nude là một nghệ thuật “cao nhất, sâu nhất” mà bất cứ nhiếp ảnh gia nào có cơ hội khám phá đều không bao giờ từ chối”, theo cách nói của Kim Hoàng, không phải ai chụp ảnh nude rồi cũng dám công bố, hoặc có thể mang ra triển lãm.
Mất 6 tháng trời, Kim Hoàng từng dồn hết tâm huyết vào bộ ảnh; từ chụp hình, chỉnh sửa, làm khung, xin giấy phép triển lãm… Nhưng đúng ngày triển lãm, chị đã bị “thồi còi”, sốc đến mức “không còn muốn làm bất cứ điều gì”, thậm chí cả “đơn xin xem xét lại” cũng do một người bạn chị làm giúp. Và cuối cùng, triển lãm “Closer” (đóng lại) chẳng biết đến khi nào lại được mở ra.
http://www.thanhnien.com.vn/News/Pic...T325p9aaa6.jpg
Ảnh nude vẫn còn là những câu chuyện dài để người ta phải nhắc tới và suy nghĩ về nó… Đến khi nào ảnh khỏa thân mới được mọi người đón nhận cởi mở và coi đó là sản phẩm nghệ thuật cao cấp của chất xám con người thì chỉ có thời gian mới trả lời.
Theo cách nói dí dỏm của Thái Phiên: “Những bức ảnh của chúng tôi giống như chiếc máy bay đã kín hành khách, chỉ đợi thời tiết đẹp sẽ cất cánh thôi…”.
Và nói như Kim Hoàng: “Trước giờ ảnh nude nghệ thuật bị nhiều người nghĩ tiêu cực. Nếu có một cuộc triển lãm, ảnh nude được giới thiệu đến mọi người, chắc chắn người ta sẽ có cái nhìn khác về nó…”.
Thiếu Gia - Kim Anh - Lê Vân
