Bánh chay là món chẳng xa lạ gì với nhiều người nhưng Tết đến, bánh chay quê mình chắc vẫn độc đáo và chưa thấy nơi nào có: Bánh chay gấc.
Gọi là bánh chay gấc đơn giản là vì trong bánh chay có gấc và gấc là một phần tất yếu của bánh chay.
Hồi xưa bé tí teo cứ hay hỏi bà: tại sao lại cho gấc vào bột làm bánh chay mà không phải cho thứ gì khác. Bà nói rằng: ngày Tết, màu đỏ vẫn là màu tượng trưng cho sự may mắn. Bánh chay gấc ngày Tết vừa thể hiện ước mong một năm may mắn sẽ đến và màu đỏ tươi sẽ hấp dẫn được mọi người hơn.
Dần dần, lớn lên, cháu còn được biết thêm về lí do. Bánh chay ngày Tết, vốn trời giá rét, nếu không có gấc sẽ nhanh lạnh và cứng. Ăn miếng bánh chay gấc vào sẽ thấy mềm và đậm đà hơn. Mùi vị của gấc cũng sẽ làm tăng hương vị của bánh và giúp cho thực khách tiêu hóa tốt hơn sau khi ăn biết bao thứ chứa nhiều mỡ màng.
Ngày tết nhiều món, đời sống ngày càng sung túc, con cháu hiện đại bây giờ cũng chẳng thiết tha gì với những món ăn. Nhưng tục lệ làm bánh thì vẫn còn. Có nhiều gia đình ở quê, xôi gấc có thể không nấu nhưng nhất định bánh chay thì vẫn làm. Cho dù chỉ làm đủ bát để dùng lễ mấy ngày Tết. Khi chưa có công nghệ hiện đại, ghét nhất là ngày Tết khi đang chơi vui bị gọi về giã gạo để làm bánh. Giờ có máy xay bột thì việc làm bánh ngon lành hơn nhiều. Và người lớn cũng hiểu lòng con trẻ nên chuyển việc làm bánh cúng ngày mùng 2 Tết sang làm bánh để cúng giao thừa. Vậy là vừa có “bánh may mắn” cúng giao thừa con trẻ lại không phùng phìu cái mặt khi phỉa bỏ dở cuộc chơi…
Làm bánh chay gấc cũng không khó hơn bánh chay thường, chỉ có khác khi nhào bột làm bánh. Trước khi cho nước vào nhào thì bỏ ruột gấc vào. Trộn đều ruột gấc và bột rồi mới từ từ đổ nước vào nhào thì màu đỏ mới đều và đẹp. Nhào được bột nhuyễn thì gỡ hạt gấc bỏ ra như khi trộn gạo để thổi xôi gấc. Đơn giản vậy thôi.
Bạn bè tới nhà, thường hay mang bánh chay gấc ra khoe. Bạn bè hay gọi là bánh cà chua vì nhìn giống hệt quả cà chua chín mọng. Mời bạn ăn giúp (he he) với lí do mong may mắn sẽ đến với bạn bè và cũng là mang đặc sản của quê hương đi quảng cáo.
Bây giờ, người ta phát hiện ra thêm biết bao công dụng của gấc nên càng có lí do để làm bánh chay gấc!
P/S: Quê em năm nào cũng phải có món bánh chay gấc đỏ đẹp để trên ban thờ, đặc sản quê em đấy)
