loa kèn tháng tư
06-08-2009, 09:11 AM
Phòng ngừa H1N1
Các bạn thân mến,
Với tình hình dịch cúm ngày càng lan rộng, mọi người cần tự bảo vệ mình và bảo vệ người thân. Mình xin chia sẻ thông tin phòng ngừa H1N1 do bác sĩ công ty mình cung cấp, mong là hữu ích với mọi người. Mình còn 1 hình hướng dẫn rửa tay đúng cách, nhưng là file pdf, ko biết làm sao post lên. Mod ơi, cho mình email, mình gửi cho Mod, sau đó mod post lên hộ mình, vì lợi ích chung, mod nhé. Cám ơn Mod nhiều
TÔI LÀM GÌ ĐỂ ĐỐI PHÓ VỚI ĐẠI DỊCH CÚM A H1N1
Tôi nên làm gì để bảo vệ tôi tránh nhiễm cúm A H1N1?
Lây nhiễm của cúm A H1N1 giống cảm cúm mùa, lây qua các giọt nước, chất dịch được bắn ra do nói chuyện, ho hắt xì. Bạn có thể ngăn ngừa nhiễm cúm bằng cách tránh tiếp xúc với người đang có triệu chứng giống bệnh cúm ( cố gắng tránh xa người bệnh ít nhất 1 mét) và thực hiện các biện pháp sau:
· Tránh dùng tay chạm vào miệng, mũi và mắt.
· Rửa tay sạch sẽ thường xuyên với nước và xà phòng. Sát trùng tay bằng các dung dịch có chứa cồn, nhất là khi có nghi ngờ tiếp xúc với nguồn lây nhiễm.
· Tránh tiếp xúc với người có vẻ nghi ngờ bị bệnh hay người bệnh
· Tránh xa nơi đông người hoặc giãm thời gian tiếp xúc với đám đông càng nhiều càng tốt.
· Cải thiện thông khí nơi ở của bạn bằng cách mở các cửa sổ
· Thực hiện các thói quen tốt cho sức khỏe: ngủ đầy đủ, ăn các thực phẩm giàu dinh dưỡng và thường xuyên tập thể dục thể thao
Tôi có nên sử dụng khẩu trang? TCYTTG (WHO) khuyên như thế nào?
· Nếu bạn không bị bệnh thì bạn không nên mang khẩu trang.
· Nếu bạn đang săn sóc người bệnh thì bạn nên mang khẩu trang khi săn sóc, tiếp xúc cận kề với bệnh nhân và nên hủy bỏ khẩu trang ngay sau khi sử dụng và phải rửa tay sạch sẽ ngay sau khi tiếp xúc họ.
· Nếu bạn đang bị bệnh và phải đi công tác hoặc phải tiếp xúc với nhiều người thì bạn phải mang khẩu trang che phủ cả mũi và miệng bạn.
· Nên sử dụng khẩu trang cho đúng trong các tình huống cần thiết kẽo làm tăng nguy cơ lây truyền hoặc nhiễm bệnh.
Làm sao tôi biết tôi bị nhiễm cúm A H1N1?
· Không có triệu chứng khác biệt giữa nhiễm cúm A H1N1 và cúm mùa thông thường nếu không có sự chẩn đoán của thầy thuốc.
· Triệu chứng thường là:
o Sốt
o Ho
o Nhức đầu
o Đau nhức cơ
o Đau họng
o Và sổ mũi
· Chỉ có thầy thuốc mới có thể xác định bạn có bị nhiễm cúm A H1N1 hay không.
Tôi phải làm gì nếu tôi nghi ngời bị nhiễm bệnh cúm A / H1N1?
Nếu bạn cảm thấy không khỏe, có sốt hay đau họng thì:
· Nên ở nhà. Không nên đi làm, đi học hay tiếp xúc / đến chổ đông người.
· Nghỉ ngơi và uống nhiều nước.
· Dùng khăn che mũi họng khi ho, hắt hơi. Nên dung khăn giấy và hủy bỏ ngay sau khi sử dụng. Rửa tay sạch sẽ với nước và xà phòng ngay sau khi ho, hắt hơi, nếu có thể sát trùng tay bằng dung dịch sát trùng có chứa cồn.
· Nếu không có khăn (giấy / vải) thì tìm cách che mủi miệng càng nhiều càng tốt bằng cách dùng khủyu tay gấp lại.
· Sử dụng khẩu trang che mũi miệng đúng cách nhất là khi tiếp xúc với chổ đông người.
· Thông báo và tránh tiếp xúc với gia đình, bè bạn.
· Nên tiếp xúc với nhân viên y tế trước khi đi khám bệnh hoặc nên đi khám bệnh ở nơi qui định: Bệnh viện Nhiệt Đới, Bệnh Viện Nhi Đồng (nếu <16 tuổi), các bệnh viện đa khoa của tỉnh (có khoa dành riêng cho dịch cúm A / H1N1 này).
Tôi có nên uống thuốc kháng virus cúm A /H1N1 ngay khi tôi bị nhiễm virus cúm mới này.?
· Không.
· Bạn chỉ nên uống thuốc kháng virus cúm này (Tamlflu hay Relenza) khi có chỉ định của bác sĩ.
· Cá nhân không nên tự mua thuốc (tại nhà thuốc hoặc qua internet) để ngăn ngừa và điều trị cúm này mà không có chỉ định kê toa của bác sĩ.
· Nếu là trẻ em. Bú sữa mẹ làm giãm nguy cơ nhiễm các bệnh đường hô hấp và tăng sức đề kháng của trẻ do có kháng thể mẹ truyền sang bé.
Khi nào nên đi khám bệnh?
· Người lớn: Khi có thở nhanh (người lớn > 30 lần /phút) hoặc khó thở, hay sốt liên tục hơn 3 ngày.
· Trẻ em: có khó thở, thở gắng sức, hay thở co kéo, hay thở nhanh, hoặc sốt lien tục hoặc co giật.
· Săn sóc tại nhà bằng cách nghỉ ngơi, uống nhiều nước, uống thuốc giãm sốt, thuốc giãm đau nhức là đủ (không nên dùng aspirin ở trẻ em và thanh niên). Thường là sẽ hồi phục nếu săn sóc tốt tại nhà.
Tôi có nên đi làm việc nếu tôi bị cúm nhưng tôi cảm thấy vẫn khỏe?
· Không. Cho dù bạn bị cúm A H1N1 hay cúm mùa thì bạn vẫn nên ở nhà và tránh làm việc trong suốt thời gian ban có triệu chứng. Đây là biện pháp tránh lây lan virus cúm cho các đồng nghiệp của bạn và những người khác.
Tôi có thể đi du lịch?
· Nếu bạn cảm thấy không khỏe hoặc có triêu chứng cúm, bạn không nên đi du lịch. Nếu bạn có nghi ngờ gì về tình hình sức khỏe của bạn thì bạn nên tham vấn ý kiến thầy thuốc.
3 biện pháp đơn giản phòng nhiễm cúm A/H1N1
Vi rút cúm A/H1N1 khi ra khỏi cơ thể người sẽ chết sau 2 giờ; nếu nằm trong dịch tiết mũi, miệng thì có thể tồn tại 10 ngày. Do vậy, việc phòng chống cúm A/H1N1 bằng cách: rửa tay, rửa mũi, đeo khẩu trang sạch là những biện pháp đơn giản, rẻ tiền nhưng hiệu quả cao.
Ngoài ra, 3 biện pháp này còn có tác dụng bảo vệ sức khỏe hàng ngày cho người tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.
Rửa tay đúng cách
Rửa tay với xà phòng dưới vòi nước chảy là tốt nhất. Thị trường có bán nhiều loại xà phòng nước để rửa tay (chỉ cần 1 giọt cho một lần rửa tay). Đơn giản nhất là dùng xà phòng bánh (loại chế từ dầu thực vật, có mùi thơm như: sả, hoa nhài…) vừa rẻ tiền, vừa tiện mang theo khi đi xa. Không nên dùng các loại xà phòng diệt khuẩn (vì nó diệt luôn cả vi khuẩn có ích trên da).
Rửa tay khi nào? Trước và sau khi ăn, trước và sau khi làm việc (nhất là khi tiếp xúc với bệnh nhân; với thực phẩm, dược phẩm ở khâu còn hở; đếm tiền, nhận tiền).
Cách rửa tay: làm ướt 2 bàn tay, thoa xà phòng rồi sát tay nọ lên tay kia, cọ kỹ ngón tay, móng tay rồi xối nước cho sạch. Lau khô tay bằng khăn khô sạch hoặc giấy khô sạch.
Rửa mũi
Khi rửa mặt, người ta thường dùng khăn rửa mặt ngoáy lỗ mũi, nhưng chỉ sạch vành ngoài, còn hốc mũi phía trong thì nhiều người chưa biết cách rửa.
Tại sao phải rửa mũi? Do hoạt động hít thở thường xuyên liên tục, hốc mũi là nơi lọc không khí trước khi vào phổi, nên hốc mũi cũng là nơi chứa nhiều chất ô nhiễm trong không khí như: vi rút, vi khuẩn, vi nấm, khí độc, bụi…
Khi nào cần rửa mũi? Để bảo vệ sức khỏe bản thân, buổi sáng khi rửa mặt, buổi tối trước khi ngủ. Sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm như: tham gia giao thông, làm việc nơi nhiều hơi độc, khói bụi; nơi nhiều tác nhân gây bệnh (khám chữa bệnh, chăm sóc bệnh nhân; kiểm dịch động vật; chăm sóc vật nuôi; giết mổ gia súc gia cầm; tẩy độc môi trường, phun thuốc bảo vệ thực vật; sửa chữa, tẩy rửa xe cộ, máy móc, động cơ đốt trong…).
Khi thời tiết khí hậu khô hanh, cảm thấy khó chịu ở mũi.
Khi có dịch do vi rút: cúm A/H1N1, H5N1, SARS, quai bị, thủy đậu…
Khi có bệnh đường hô hấp như: nghẹt mũi, cảm cúm, viêm mũi dị ứng, viêm họng, viêm xoang, viêm amyđan, viêm thanh phế quản, lao phổi…
Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng: rửa mũi trước khi rửa tay để làm nhiệm vụ: tiêm chích, phẫu thuật, chăm sóc bệnh nhân. Pha chế, chế biến, đóng gói thuốc hoặc thực phẩm trong khâu sản phẩm còn hở.
Chăm sóc trẻ nhỏ nhằm tránh truyền vi rút, vi khuẩn, vi nấm... có trong hốc mũi của mình cho các đối tượng trên.
Cách rửa sạch hốc mũi: cúi nghiêng đầu, xịt nước rửa mũi vào từng hốc mũi; dùng 2 ngón tay bóp day 2 cánh mũi cho nước chảy ra, làm như vậy 2 - 3 lần mới rửa sạch được niêm mạc hốc mũi.
Đối với trẻ sơ sinh 2 tuần tuổi đến trẻ 2 tuổi, nên xịt nhẹ nước rửa mũi (có thể dùng thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% nhỏ mỗi hốc mũi 2 - 3 giọt) rồi nghiêng đầu trẻ cho nước chảy ra, sau đó lau khô cho bé bằng khăn mềm sạch. Trẻ trên 5 tuổi nên hướng dẫn cho bé tự làm.
Các loại nước rửa mũi: tiêu chuẩn chung của nước rửa mũi là vô trùng, đẳng trương với huyết tương (dung dịch NaCl 0,9%) còn gọi là nước muối sinh lý. Trên thị trường có 2 loại nước rửa mũi: nước biển tự nhiên đã loại bớt NaCl để đạt hàm lượng 0,9% và dung dịch NaCl 0,9%. Các loại này được đóng trong bình xịt có đầu phun tia nhỏ hoặc phun sương.
Tự pha chế nước rửa mũi: lấy 100g muối ăn loại trắng sạch (có hàm lượng NaCl khoảng 85-90%) cho vào nước sạch đã đun sôi vừa đủ 1.000ml, khuấy cho muối tan hết rồi đun sôi lại, (ta được dung dịch muối 9%). Lấy 100ml dung dịch này, thêm nước sạch đã đun sôi vừa đủ 1.000ml rồi đun sôi lại 10 phút ta có nước muối sinh lý vô trùng làm nước rửa mũi (rửa mắt, rửa vết thương) bảo quản trong chai vô trùng. Khi bình xịt nước rửa mũi cạn thì bổ sung nước rửa mũi tự pha.
Tác dụng của nước rửa mũi: sát khuẩn nhẹ, co mạch nhẹ, co niêm mạc nhẹ; chống xuất tiết dịch mũi; giảm viêm mũi; giúp cho việc tái tạo niêm mạc mũi. Làm sạch dịch nhầy đóng nghẹt trong mũi, làm cho việc thở bằng mũi được dễ dàng (chống nghẹt mũi). Làm sạch các chất ô nhiễm đọng ở hốc mũi. Chống khô mũi. Hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng.
Đeo khẩu trang sạch
Khẩu trang có tác dụng ngăn cản các tác nhân gây bệnh trong không khí xâm nhập đường mũi, miệng. Do vậy phải là khẩu trang sạch và ôm khít vùng mũi miệng, nếu không thì nó có tác dụng ngược lại (đầu độc người sử dụng, phát tán tác nhân gây bệnh cho cộng đồng). Các loại khẩu trang hiện có:
Khẩu trang vải 2 lớp (còn gọi là khẩu trang phổ thông): có nhiều kiểu dáng hợp thời trang (chiếm 90% thị trường khẩu trang). Nhược điểm: chỉ có tác dụng giảm lượng bụi bám vào miệng, chui vào mũi.
Khẩu trang ngoại khoa (còn gọi là khẩu trang phẫu thuật): thường sử dụng cho các nhân viên y tế khi phẫu thuật, tiêm chích, khám chữa bệnh, chăm sóc người bệnh; cấp cho hành khách ở sân bay khi có dịch do vi rút như: SARS, cúm A/H1N1, H5N1. Nhược điểm là: không ôm khít vùng miệng mũi người dùng, nên đã xảy ra trường hợp một số bác sĩ và nhân viên y tế nhiễm bệnh và tử vong khi chăm sóc bệnh nhân SARS năm 2002 (BV. Việt Pháp - Hà Nội). Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng: cơ sở sản xuất khẩu trang cần cải tiến thiết kế theo kiểu hình phễu, với nhiều kích cỡ khác nhau để người dùng chọn lựa cho phù hợp (như khẩu trang N95).
Khẩu trang có than hoạt tính: lớp vải giữa có tẩm than hoạt tính (220g/m2) khoảng 10g than hoạt có trong một khẩu trang. Than hoạt tính có tác dụng hấp thụ khí độc. Còn có diệt được vi rút, vi khuẩn, vi nấm... hay không thì chưa ai dám chắc (tuy nhiên nhà phân phối lại quảng cáo là ngừa được vi rút cúm, vì thế cuối năm 2002 khi có dịch SARS người ta đổ xô đi mua khẩu trang than hoạt tính với giá khá đắt).
Khẩu trang diệt khuẩn: khẩu trang N95 kiểu hình phễu, có nhiều cỡ khác nhau để người dùng chọn cho phù hợp, ôm gọn được vùng mũi miệng người sử dụng. Ngăn được các tác nhân gây bệnh có kích cỡ từ 1-10m. Không thấm các chất tiết của người bệnh do ho, hắt hơi, nói chuyện bắn vào. Do đó, loại khẩu trang này chỉ dùng cho 3 loại bệnh là: bệnh nhân nhiễm cúm A/H1N1 hoặc H5N1, SARS, lao phổi; nhân viên y tế làm việc ở môi trường có bệnh trên; Người chăm sóc bệnh nhân nhiễm các bệnh trên. Khẩu trang này chỉ dùng 1 lần và tiêu hủy theo chế độ rác thải y tế độc hại.
Để đảm bảo yêu cầu đeo khẩu trang sạch: cần thay khẩu trang ngay sau khi ra khỏi môi trường ô nhiễm hoặc khi hết giờ làm việc. Do đó, cần có sẵn vài cái khẩu trang sạch và 1 túi ni-lông kín, sạch để chứa khẩu trang dùng rồi. Xử lý khẩu trang đã sử dụng (với loại khẩu trang phổ thông và khẩu trang ngoại khoa): nếu không tiếp xúc với người bệnh, có thể giặt khẩu trang với xà phòng rồi phơi khô dưới nắng mặt trời.
Nếu đã tiếp xúc với người bệnh: luộc khẩu trang trong nước muối 2% để sôi trong 15 phút (hoặc vò với xà phòng diệt khuẩn, ngâm trong xà phòng 15 phút) sau đó vò, xả nước cho sạch rồi phơi dưới nắng mặt trời. Nếu không làm được thì tiêu hủy theo chế độ rác thải y tế độc hại.
Theo DS. Trần Xuân Thuyết
Sức khỏe & Đời sống
[/SIZE][/B][/SIZE]
Các bạn thân mến,
Với tình hình dịch cúm ngày càng lan rộng, mọi người cần tự bảo vệ mình và bảo vệ người thân. Mình xin chia sẻ thông tin phòng ngừa H1N1 do bác sĩ công ty mình cung cấp, mong là hữu ích với mọi người. Mình còn 1 hình hướng dẫn rửa tay đúng cách, nhưng là file pdf, ko biết làm sao post lên. Mod ơi, cho mình email, mình gửi cho Mod, sau đó mod post lên hộ mình, vì lợi ích chung, mod nhé. Cám ơn Mod nhiều
TÔI LÀM GÌ ĐỂ ĐỐI PHÓ VỚI ĐẠI DỊCH CÚM A H1N1
Tôi nên làm gì để bảo vệ tôi tránh nhiễm cúm A H1N1?
Lây nhiễm của cúm A H1N1 giống cảm cúm mùa, lây qua các giọt nước, chất dịch được bắn ra do nói chuyện, ho hắt xì. Bạn có thể ngăn ngừa nhiễm cúm bằng cách tránh tiếp xúc với người đang có triệu chứng giống bệnh cúm ( cố gắng tránh xa người bệnh ít nhất 1 mét) và thực hiện các biện pháp sau:
· Tránh dùng tay chạm vào miệng, mũi và mắt.
· Rửa tay sạch sẽ thường xuyên với nước và xà phòng. Sát trùng tay bằng các dung dịch có chứa cồn, nhất là khi có nghi ngờ tiếp xúc với nguồn lây nhiễm.
· Tránh tiếp xúc với người có vẻ nghi ngờ bị bệnh hay người bệnh
· Tránh xa nơi đông người hoặc giãm thời gian tiếp xúc với đám đông càng nhiều càng tốt.
· Cải thiện thông khí nơi ở của bạn bằng cách mở các cửa sổ
· Thực hiện các thói quen tốt cho sức khỏe: ngủ đầy đủ, ăn các thực phẩm giàu dinh dưỡng và thường xuyên tập thể dục thể thao
Tôi có nên sử dụng khẩu trang? TCYTTG (WHO) khuyên như thế nào?
· Nếu bạn không bị bệnh thì bạn không nên mang khẩu trang.
· Nếu bạn đang săn sóc người bệnh thì bạn nên mang khẩu trang khi săn sóc, tiếp xúc cận kề với bệnh nhân và nên hủy bỏ khẩu trang ngay sau khi sử dụng và phải rửa tay sạch sẽ ngay sau khi tiếp xúc họ.
· Nếu bạn đang bị bệnh và phải đi công tác hoặc phải tiếp xúc với nhiều người thì bạn phải mang khẩu trang che phủ cả mũi và miệng bạn.
· Nên sử dụng khẩu trang cho đúng trong các tình huống cần thiết kẽo làm tăng nguy cơ lây truyền hoặc nhiễm bệnh.
Làm sao tôi biết tôi bị nhiễm cúm A H1N1?
· Không có triệu chứng khác biệt giữa nhiễm cúm A H1N1 và cúm mùa thông thường nếu không có sự chẩn đoán của thầy thuốc.
· Triệu chứng thường là:
o Sốt
o Ho
o Nhức đầu
o Đau nhức cơ
o Đau họng
o Và sổ mũi
· Chỉ có thầy thuốc mới có thể xác định bạn có bị nhiễm cúm A H1N1 hay không.
Tôi phải làm gì nếu tôi nghi ngời bị nhiễm bệnh cúm A / H1N1?
Nếu bạn cảm thấy không khỏe, có sốt hay đau họng thì:
· Nên ở nhà. Không nên đi làm, đi học hay tiếp xúc / đến chổ đông người.
· Nghỉ ngơi và uống nhiều nước.
· Dùng khăn che mũi họng khi ho, hắt hơi. Nên dung khăn giấy và hủy bỏ ngay sau khi sử dụng. Rửa tay sạch sẽ với nước và xà phòng ngay sau khi ho, hắt hơi, nếu có thể sát trùng tay bằng dung dịch sát trùng có chứa cồn.
· Nếu không có khăn (giấy / vải) thì tìm cách che mủi miệng càng nhiều càng tốt bằng cách dùng khủyu tay gấp lại.
· Sử dụng khẩu trang che mũi miệng đúng cách nhất là khi tiếp xúc với chổ đông người.
· Thông báo và tránh tiếp xúc với gia đình, bè bạn.
· Nên tiếp xúc với nhân viên y tế trước khi đi khám bệnh hoặc nên đi khám bệnh ở nơi qui định: Bệnh viện Nhiệt Đới, Bệnh Viện Nhi Đồng (nếu <16 tuổi), các bệnh viện đa khoa của tỉnh (có khoa dành riêng cho dịch cúm A / H1N1 này).
Tôi có nên uống thuốc kháng virus cúm A /H1N1 ngay khi tôi bị nhiễm virus cúm mới này.?
· Không.
· Bạn chỉ nên uống thuốc kháng virus cúm này (Tamlflu hay Relenza) khi có chỉ định của bác sĩ.
· Cá nhân không nên tự mua thuốc (tại nhà thuốc hoặc qua internet) để ngăn ngừa và điều trị cúm này mà không có chỉ định kê toa của bác sĩ.
· Nếu là trẻ em. Bú sữa mẹ làm giãm nguy cơ nhiễm các bệnh đường hô hấp và tăng sức đề kháng của trẻ do có kháng thể mẹ truyền sang bé.
Khi nào nên đi khám bệnh?
· Người lớn: Khi có thở nhanh (người lớn > 30 lần /phút) hoặc khó thở, hay sốt liên tục hơn 3 ngày.
· Trẻ em: có khó thở, thở gắng sức, hay thở co kéo, hay thở nhanh, hoặc sốt lien tục hoặc co giật.
· Săn sóc tại nhà bằng cách nghỉ ngơi, uống nhiều nước, uống thuốc giãm sốt, thuốc giãm đau nhức là đủ (không nên dùng aspirin ở trẻ em và thanh niên). Thường là sẽ hồi phục nếu săn sóc tốt tại nhà.
Tôi có nên đi làm việc nếu tôi bị cúm nhưng tôi cảm thấy vẫn khỏe?
· Không. Cho dù bạn bị cúm A H1N1 hay cúm mùa thì bạn vẫn nên ở nhà và tránh làm việc trong suốt thời gian ban có triệu chứng. Đây là biện pháp tránh lây lan virus cúm cho các đồng nghiệp của bạn và những người khác.
Tôi có thể đi du lịch?
· Nếu bạn cảm thấy không khỏe hoặc có triêu chứng cúm, bạn không nên đi du lịch. Nếu bạn có nghi ngờ gì về tình hình sức khỏe của bạn thì bạn nên tham vấn ý kiến thầy thuốc.
3 biện pháp đơn giản phòng nhiễm cúm A/H1N1
Vi rút cúm A/H1N1 khi ra khỏi cơ thể người sẽ chết sau 2 giờ; nếu nằm trong dịch tiết mũi, miệng thì có thể tồn tại 10 ngày. Do vậy, việc phòng chống cúm A/H1N1 bằng cách: rửa tay, rửa mũi, đeo khẩu trang sạch là những biện pháp đơn giản, rẻ tiền nhưng hiệu quả cao.
Ngoài ra, 3 biện pháp này còn có tác dụng bảo vệ sức khỏe hàng ngày cho người tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.
Rửa tay đúng cách
Rửa tay với xà phòng dưới vòi nước chảy là tốt nhất. Thị trường có bán nhiều loại xà phòng nước để rửa tay (chỉ cần 1 giọt cho một lần rửa tay). Đơn giản nhất là dùng xà phòng bánh (loại chế từ dầu thực vật, có mùi thơm như: sả, hoa nhài…) vừa rẻ tiền, vừa tiện mang theo khi đi xa. Không nên dùng các loại xà phòng diệt khuẩn (vì nó diệt luôn cả vi khuẩn có ích trên da).
Rửa tay khi nào? Trước và sau khi ăn, trước và sau khi làm việc (nhất là khi tiếp xúc với bệnh nhân; với thực phẩm, dược phẩm ở khâu còn hở; đếm tiền, nhận tiền).
Cách rửa tay: làm ướt 2 bàn tay, thoa xà phòng rồi sát tay nọ lên tay kia, cọ kỹ ngón tay, móng tay rồi xối nước cho sạch. Lau khô tay bằng khăn khô sạch hoặc giấy khô sạch.
Rửa mũi
Khi rửa mặt, người ta thường dùng khăn rửa mặt ngoáy lỗ mũi, nhưng chỉ sạch vành ngoài, còn hốc mũi phía trong thì nhiều người chưa biết cách rửa.
Tại sao phải rửa mũi? Do hoạt động hít thở thường xuyên liên tục, hốc mũi là nơi lọc không khí trước khi vào phổi, nên hốc mũi cũng là nơi chứa nhiều chất ô nhiễm trong không khí như: vi rút, vi khuẩn, vi nấm, khí độc, bụi…
Khi nào cần rửa mũi? Để bảo vệ sức khỏe bản thân, buổi sáng khi rửa mặt, buổi tối trước khi ngủ. Sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm như: tham gia giao thông, làm việc nơi nhiều hơi độc, khói bụi; nơi nhiều tác nhân gây bệnh (khám chữa bệnh, chăm sóc bệnh nhân; kiểm dịch động vật; chăm sóc vật nuôi; giết mổ gia súc gia cầm; tẩy độc môi trường, phun thuốc bảo vệ thực vật; sửa chữa, tẩy rửa xe cộ, máy móc, động cơ đốt trong…).
Khi thời tiết khí hậu khô hanh, cảm thấy khó chịu ở mũi.
Khi có dịch do vi rút: cúm A/H1N1, H5N1, SARS, quai bị, thủy đậu…
Khi có bệnh đường hô hấp như: nghẹt mũi, cảm cúm, viêm mũi dị ứng, viêm họng, viêm xoang, viêm amyđan, viêm thanh phế quản, lao phổi…
Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng: rửa mũi trước khi rửa tay để làm nhiệm vụ: tiêm chích, phẫu thuật, chăm sóc bệnh nhân. Pha chế, chế biến, đóng gói thuốc hoặc thực phẩm trong khâu sản phẩm còn hở.
Chăm sóc trẻ nhỏ nhằm tránh truyền vi rút, vi khuẩn, vi nấm... có trong hốc mũi của mình cho các đối tượng trên.
Cách rửa sạch hốc mũi: cúi nghiêng đầu, xịt nước rửa mũi vào từng hốc mũi; dùng 2 ngón tay bóp day 2 cánh mũi cho nước chảy ra, làm như vậy 2 - 3 lần mới rửa sạch được niêm mạc hốc mũi.
Đối với trẻ sơ sinh 2 tuần tuổi đến trẻ 2 tuổi, nên xịt nhẹ nước rửa mũi (có thể dùng thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% nhỏ mỗi hốc mũi 2 - 3 giọt) rồi nghiêng đầu trẻ cho nước chảy ra, sau đó lau khô cho bé bằng khăn mềm sạch. Trẻ trên 5 tuổi nên hướng dẫn cho bé tự làm.
Các loại nước rửa mũi: tiêu chuẩn chung của nước rửa mũi là vô trùng, đẳng trương với huyết tương (dung dịch NaCl 0,9%) còn gọi là nước muối sinh lý. Trên thị trường có 2 loại nước rửa mũi: nước biển tự nhiên đã loại bớt NaCl để đạt hàm lượng 0,9% và dung dịch NaCl 0,9%. Các loại này được đóng trong bình xịt có đầu phun tia nhỏ hoặc phun sương.
Tự pha chế nước rửa mũi: lấy 100g muối ăn loại trắng sạch (có hàm lượng NaCl khoảng 85-90%) cho vào nước sạch đã đun sôi vừa đủ 1.000ml, khuấy cho muối tan hết rồi đun sôi lại, (ta được dung dịch muối 9%). Lấy 100ml dung dịch này, thêm nước sạch đã đun sôi vừa đủ 1.000ml rồi đun sôi lại 10 phút ta có nước muối sinh lý vô trùng làm nước rửa mũi (rửa mắt, rửa vết thương) bảo quản trong chai vô trùng. Khi bình xịt nước rửa mũi cạn thì bổ sung nước rửa mũi tự pha.
Tác dụng của nước rửa mũi: sát khuẩn nhẹ, co mạch nhẹ, co niêm mạc nhẹ; chống xuất tiết dịch mũi; giảm viêm mũi; giúp cho việc tái tạo niêm mạc mũi. Làm sạch dịch nhầy đóng nghẹt trong mũi, làm cho việc thở bằng mũi được dễ dàng (chống nghẹt mũi). Làm sạch các chất ô nhiễm đọng ở hốc mũi. Chống khô mũi. Hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng.
Đeo khẩu trang sạch
Khẩu trang có tác dụng ngăn cản các tác nhân gây bệnh trong không khí xâm nhập đường mũi, miệng. Do vậy phải là khẩu trang sạch và ôm khít vùng mũi miệng, nếu không thì nó có tác dụng ngược lại (đầu độc người sử dụng, phát tán tác nhân gây bệnh cho cộng đồng). Các loại khẩu trang hiện có:
Khẩu trang vải 2 lớp (còn gọi là khẩu trang phổ thông): có nhiều kiểu dáng hợp thời trang (chiếm 90% thị trường khẩu trang). Nhược điểm: chỉ có tác dụng giảm lượng bụi bám vào miệng, chui vào mũi.
Khẩu trang ngoại khoa (còn gọi là khẩu trang phẫu thuật): thường sử dụng cho các nhân viên y tế khi phẫu thuật, tiêm chích, khám chữa bệnh, chăm sóc người bệnh; cấp cho hành khách ở sân bay khi có dịch do vi rút như: SARS, cúm A/H1N1, H5N1. Nhược điểm là: không ôm khít vùng miệng mũi người dùng, nên đã xảy ra trường hợp một số bác sĩ và nhân viên y tế nhiễm bệnh và tử vong khi chăm sóc bệnh nhân SARS năm 2002 (BV. Việt Pháp - Hà Nội). Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng: cơ sở sản xuất khẩu trang cần cải tiến thiết kế theo kiểu hình phễu, với nhiều kích cỡ khác nhau để người dùng chọn lựa cho phù hợp (như khẩu trang N95).
Khẩu trang có than hoạt tính: lớp vải giữa có tẩm than hoạt tính (220g/m2) khoảng 10g than hoạt có trong một khẩu trang. Than hoạt tính có tác dụng hấp thụ khí độc. Còn có diệt được vi rút, vi khuẩn, vi nấm... hay không thì chưa ai dám chắc (tuy nhiên nhà phân phối lại quảng cáo là ngừa được vi rút cúm, vì thế cuối năm 2002 khi có dịch SARS người ta đổ xô đi mua khẩu trang than hoạt tính với giá khá đắt).
Khẩu trang diệt khuẩn: khẩu trang N95 kiểu hình phễu, có nhiều cỡ khác nhau để người dùng chọn cho phù hợp, ôm gọn được vùng mũi miệng người sử dụng. Ngăn được các tác nhân gây bệnh có kích cỡ từ 1-10m. Không thấm các chất tiết của người bệnh do ho, hắt hơi, nói chuyện bắn vào. Do đó, loại khẩu trang này chỉ dùng cho 3 loại bệnh là: bệnh nhân nhiễm cúm A/H1N1 hoặc H5N1, SARS, lao phổi; nhân viên y tế làm việc ở môi trường có bệnh trên; Người chăm sóc bệnh nhân nhiễm các bệnh trên. Khẩu trang này chỉ dùng 1 lần và tiêu hủy theo chế độ rác thải y tế độc hại.
Để đảm bảo yêu cầu đeo khẩu trang sạch: cần thay khẩu trang ngay sau khi ra khỏi môi trường ô nhiễm hoặc khi hết giờ làm việc. Do đó, cần có sẵn vài cái khẩu trang sạch và 1 túi ni-lông kín, sạch để chứa khẩu trang dùng rồi. Xử lý khẩu trang đã sử dụng (với loại khẩu trang phổ thông và khẩu trang ngoại khoa): nếu không tiếp xúc với người bệnh, có thể giặt khẩu trang với xà phòng rồi phơi khô dưới nắng mặt trời.
Nếu đã tiếp xúc với người bệnh: luộc khẩu trang trong nước muối 2% để sôi trong 15 phút (hoặc vò với xà phòng diệt khuẩn, ngâm trong xà phòng 15 phút) sau đó vò, xả nước cho sạch rồi phơi dưới nắng mặt trời. Nếu không làm được thì tiêu hủy theo chế độ rác thải y tế độc hại.
Theo DS. Trần Xuân Thuyết
Sức khỏe & Đời sống
[/SIZE][/B][/SIZE]