Nhudadauyeu
24-04-2010, 11:52 AM
Huyết áp là gì?
Huyết áp là số đo về lực tác động của máu lên thành động mạch. Huyết áp phụ thuộc vào lực bơm máu của tim, thể tích máu được bơm, kích thước cũng như độ đàn hồi của thành động mạch.
Huyết áp liên tục thay đổi tùy theo hoạt động, nhiệt độ, chế độ ăn, cảm xúc, tư thế, và sử dụng thuốc.
Đo huyết áp như thế nào?
Huyết áp thường được đo khi bạn ngồi và đặt cẳng tay lên bàn (Hoặc nằm ngữa và cánh tay hơi dang). Cẳng tay hơi gấp lại để có cùng độ cao ngang tim. Kéo tay áo lên trên để trần cánh tay.
Các số đo huyết áp thường được tính bằng milimét thủy ngân (mmHg).Ví dụ 110 trên 70 (110/70 mmHg). Huyết áp bao gồm 2 thông số:
* Số trên (huyết áp tâm thu): Là trị số huyết áp cao nhất khi tim co bóp
* Số dưới (huyết áp tâm trương): Là trị số huyết áp thấp nhất khi tim nghỉ ngơi.
Để đo huyết áp, nhân viên y tế sẽ quấn túi hơi của máy đo huyết áp quanh cánh tay của bạn. Ví trí túi hơi được đặt sao cho mép dưới của nó cách khủyu tay khoảng 2,5cm.
Nhân viên y tế sẽ bắt mạch ở khủyu tay và đặt ống nghe lên đó, phía dưới túi hơi (xem hình). Không được chạm ống nghe vào túi hơi hay bất cứ vật gì khác vì như thế sẽ tạo nên tiếng động.ảnh hưởng đến việc nghe khi tiến hành đo huyết áp. Việc đặt ống nghe đúng vị trí giúp đo huyết áp chính xác.
Nhân viên Y tế sẽ bắt đầu đóng van của bóng bơm cao su, bóp nhanh và mạnh để bơm vào túi hơi. Khi áp lực trong kim đồng hồ hay mực thủy ngân vượt hơn huyết áp tâm thu bình thường khỏang 30 mmHg thì dừng lại.Nếu bệnh nhân cao huyết áp thì có thể bơm đến 210 mmHg.
Sau đó, nhân viên y tế sẽ mở van từ từ (tốc độ giảm khoảng từ 2-3 mmHg/giây). Khi áp lực bắt đầu giảm thì nhân viên y tế chú ý lắng nghe và ghi nhận giá trị trên kim đồng hồ hay cột thủy ngân (Tùy theo loại máy đo huyết áp). Khi nghe tiếng mạch đập đầu tiên thì đây chính là trị số huyết áp tâm thu (số trên). Khi không khí sẽ từ từ đi ra ngoài, áp lực trong túi khí bắt đầu giảm cho đến khi không còn nghe mạch đập nữa. Nhân viên y tế sẽ ghi nhận giá trị tại thời điểm bắt đầu không còn nghe tiếng mạch đâp. Đây chính là trị số huyết áp tâm trương (số dưới).
Việc đo huyết áp có thể được thực hiện 2-3 lần.
Lưu ý: Đôi khi nhân viên y tế sử dụng máy đo huyết áp điện tử thì các thao tác như đặt ống nghe, bóp bóng cao su, xả van hơi... không cần thực hiện vì máy sẽ tự động đo đạc.
Cần chuẩn bị gì trước khi đo huyết áp?
Đo huyết áp có thể được thực hiện bất cứ lúc nào. Cần nghĩ ngơi 5 phút trước khi đo, tránh xúc động, giận dữ. Không được sử dụng những chất kích thích trước khi đo huyết áp như cafe, hút thuốc, uống rượu bia.
Cảm giác khi đo huyết áp như thế nào?
Bạn sẽ cảm thấy áp lực của túi hơi ép chặt vào cánh tay. Nếu thực hiện nhiều lần thì có thể bạn sẽ cảm giác tê tê ở bàn tay. Triệu chứng chỉ xuất hiện tạm thời.
Tai sao phải đo huyết áp?
Hầu hết mọi người không biết khi mình bị cao huyết áp vì cao huyết áp thường diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng. Cao huyết áp làm tăng nguy cơ suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ (tai biến mạch máu não) và suy thận. Đối với những ngưòi bị cao huyết áp thì việc đo huyết áp là cách thức để theo dõi hiệu quả của việc sử dụng thuốc và việc điều chỉnh chế độ ăn.
Hạ huyết áp (hay huyết áp thấp) có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý như suy tim, nhiễm trùng, mất nước...
Huyết áp bình thường là bao nhiêu?
Ở người lớn, huyết áp tâm thu dưới 120mmHg và huyết áp tâm trương dưới 80mmHg.
Khi nào thì chẩn đoán là cao huyết áp?
* Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên thì chần đoán là cao huyết áp.
* Giá trị nằm giữa huyết áp bình thường và cao huyết áp (Huyết áp tâm thu từ 120-139 mmHg hoặc huyết áp tâm trương từ 80-89 mmHg) thì được gọi là tiền cao huyết áp
Khi nào thì chẩn đoán là hạ huyết áp?
Hạ huyết áp (huyết áp thấp) được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu dưới 90 mmHg hoặc giảm 25 mmHg so với bình thường.
Các tình trạng làm ảnh hưởng đến huyết áp?
Trị số huyết áp có thể bị ảnh hưởng khi bệnh nhân có môt trong các yếu tố sau đây:
* Bệnh lý tim mạch
* Bệnh lý thần kinh
* Các rối loạn về thận và đường tiết niệu
* Tiền sản giật ở phụ nữ mang thai
* Các yếu tố về tâm lý như stress, giận dữ, sợ hãi...
* Các thuốc sử dụng
* Cao huyết áp áo choàng trắng (Bệnh nhân cảm thấy lo lắng khi được thăm khám)
Các lưu ý đặc biệt?
* Việc đo huyết áp nhiều lần là rất quan trọng và cần thiết. Một lần đo cho kết quả huyết áp cao chưa hẳn là bạn bị cao huyết áp. Hoặc ngược lại, một lần đo huyết áp cho kết quả bình thường không có nghĩa là bạn không bị cao huyết áp.
* Việc tự theo dõi huyết áp tại nhà cũng quan trọng vì bạn có điều kiện theo dõi huyết áp chặt chẻ và thường xuyên hơn và có thể phát hiện cao huyết áp ở giai đoạn mới khởi phát. Việc đo huyết áp tại nhà đôi khi phản ánh kết quả huyết áp chính xác hơn là đo tại phòng khám ở một số bệnh nhân thường bị lo lắng khi được bác sĩ thăm khám (Cao huyết áp áo choàng trắng)
Huyết áp là số đo về lực tác động của máu lên thành động mạch. Huyết áp phụ thuộc vào lực bơm máu của tim, thể tích máu được bơm, kích thước cũng như độ đàn hồi của thành động mạch.
Huyết áp liên tục thay đổi tùy theo hoạt động, nhiệt độ, chế độ ăn, cảm xúc, tư thế, và sử dụng thuốc.
Đo huyết áp như thế nào?
Huyết áp thường được đo khi bạn ngồi và đặt cẳng tay lên bàn (Hoặc nằm ngữa và cánh tay hơi dang). Cẳng tay hơi gấp lại để có cùng độ cao ngang tim. Kéo tay áo lên trên để trần cánh tay.
Các số đo huyết áp thường được tính bằng milimét thủy ngân (mmHg).Ví dụ 110 trên 70 (110/70 mmHg). Huyết áp bao gồm 2 thông số:
* Số trên (huyết áp tâm thu): Là trị số huyết áp cao nhất khi tim co bóp
* Số dưới (huyết áp tâm trương): Là trị số huyết áp thấp nhất khi tim nghỉ ngơi.
Để đo huyết áp, nhân viên y tế sẽ quấn túi hơi của máy đo huyết áp quanh cánh tay của bạn. Ví trí túi hơi được đặt sao cho mép dưới của nó cách khủyu tay khoảng 2,5cm.
Nhân viên y tế sẽ bắt mạch ở khủyu tay và đặt ống nghe lên đó, phía dưới túi hơi (xem hình). Không được chạm ống nghe vào túi hơi hay bất cứ vật gì khác vì như thế sẽ tạo nên tiếng động.ảnh hưởng đến việc nghe khi tiến hành đo huyết áp. Việc đặt ống nghe đúng vị trí giúp đo huyết áp chính xác.
Nhân viên Y tế sẽ bắt đầu đóng van của bóng bơm cao su, bóp nhanh và mạnh để bơm vào túi hơi. Khi áp lực trong kim đồng hồ hay mực thủy ngân vượt hơn huyết áp tâm thu bình thường khỏang 30 mmHg thì dừng lại.Nếu bệnh nhân cao huyết áp thì có thể bơm đến 210 mmHg.
Sau đó, nhân viên y tế sẽ mở van từ từ (tốc độ giảm khoảng từ 2-3 mmHg/giây). Khi áp lực bắt đầu giảm thì nhân viên y tế chú ý lắng nghe và ghi nhận giá trị trên kim đồng hồ hay cột thủy ngân (Tùy theo loại máy đo huyết áp). Khi nghe tiếng mạch đập đầu tiên thì đây chính là trị số huyết áp tâm thu (số trên). Khi không khí sẽ từ từ đi ra ngoài, áp lực trong túi khí bắt đầu giảm cho đến khi không còn nghe mạch đập nữa. Nhân viên y tế sẽ ghi nhận giá trị tại thời điểm bắt đầu không còn nghe tiếng mạch đâp. Đây chính là trị số huyết áp tâm trương (số dưới).
Việc đo huyết áp có thể được thực hiện 2-3 lần.
Lưu ý: Đôi khi nhân viên y tế sử dụng máy đo huyết áp điện tử thì các thao tác như đặt ống nghe, bóp bóng cao su, xả van hơi... không cần thực hiện vì máy sẽ tự động đo đạc.
Cần chuẩn bị gì trước khi đo huyết áp?
Đo huyết áp có thể được thực hiện bất cứ lúc nào. Cần nghĩ ngơi 5 phút trước khi đo, tránh xúc động, giận dữ. Không được sử dụng những chất kích thích trước khi đo huyết áp như cafe, hút thuốc, uống rượu bia.
Cảm giác khi đo huyết áp như thế nào?
Bạn sẽ cảm thấy áp lực của túi hơi ép chặt vào cánh tay. Nếu thực hiện nhiều lần thì có thể bạn sẽ cảm giác tê tê ở bàn tay. Triệu chứng chỉ xuất hiện tạm thời.
Tai sao phải đo huyết áp?
Hầu hết mọi người không biết khi mình bị cao huyết áp vì cao huyết áp thường diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng. Cao huyết áp làm tăng nguy cơ suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ (tai biến mạch máu não) và suy thận. Đối với những ngưòi bị cao huyết áp thì việc đo huyết áp là cách thức để theo dõi hiệu quả của việc sử dụng thuốc và việc điều chỉnh chế độ ăn.
Hạ huyết áp (hay huyết áp thấp) có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý như suy tim, nhiễm trùng, mất nước...
Huyết áp bình thường là bao nhiêu?
Ở người lớn, huyết áp tâm thu dưới 120mmHg và huyết áp tâm trương dưới 80mmHg.
Khi nào thì chẩn đoán là cao huyết áp?
* Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên thì chần đoán là cao huyết áp.
* Giá trị nằm giữa huyết áp bình thường và cao huyết áp (Huyết áp tâm thu từ 120-139 mmHg hoặc huyết áp tâm trương từ 80-89 mmHg) thì được gọi là tiền cao huyết áp
Khi nào thì chẩn đoán là hạ huyết áp?
Hạ huyết áp (huyết áp thấp) được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu dưới 90 mmHg hoặc giảm 25 mmHg so với bình thường.
Các tình trạng làm ảnh hưởng đến huyết áp?
Trị số huyết áp có thể bị ảnh hưởng khi bệnh nhân có môt trong các yếu tố sau đây:
* Bệnh lý tim mạch
* Bệnh lý thần kinh
* Các rối loạn về thận và đường tiết niệu
* Tiền sản giật ở phụ nữ mang thai
* Các yếu tố về tâm lý như stress, giận dữ, sợ hãi...
* Các thuốc sử dụng
* Cao huyết áp áo choàng trắng (Bệnh nhân cảm thấy lo lắng khi được thăm khám)
Các lưu ý đặc biệt?
* Việc đo huyết áp nhiều lần là rất quan trọng và cần thiết. Một lần đo cho kết quả huyết áp cao chưa hẳn là bạn bị cao huyết áp. Hoặc ngược lại, một lần đo huyết áp cho kết quả bình thường không có nghĩa là bạn không bị cao huyết áp.
* Việc tự theo dõi huyết áp tại nhà cũng quan trọng vì bạn có điều kiện theo dõi huyết áp chặt chẻ và thường xuyên hơn và có thể phát hiện cao huyết áp ở giai đoạn mới khởi phát. Việc đo huyết áp tại nhà đôi khi phản ánh kết quả huyết áp chính xác hơn là đo tại phòng khám ở một số bệnh nhân thường bị lo lắng khi được bác sĩ thăm khám (Cao huyết áp áo choàng trắng)